Поуки од Светите Отци

Признак на љубовта

 
          Еден од признаците на љубовта е “да не се раздразнуваме”. Кој може сериозно да замисли мајка која го раздразнува своето доенче? На мајката & се дава чувство на особена љубов кога нејзиното дете е беспомошно. Но, колку мајки, кои и подоцна, кога децата ќе им пораснат, “не се раздразнуваат” на нив? Во добрината која ја покрива човечката слабост најизразито се покажува образот Божји во човекот. Секако, и гневот – против злото, а не против човекот – може да биде свет; но тоа е веќе нешто сосема поинакво од егоистичната раздразнетост на луѓето едни кон други, раздразнетост која го отежнува животот – како заради оние кои се раздразнуваат, така и заради оние кои раздразнуваат. Светото Писмо дава совет: “кога сте во гнев, не правете грев”. Со други зборови: луѓе, разгневувајте се само на злото, а не на човекот кој од тоа зло страда. “љубејќи Го Бога, мразете го злото”! (Пс. 96, 4).

          Гневот на злото (особено – на своето зло!) може да излече од злото, ако тој гнев исходи од Љубовта. Но сета несреќа е во тоа што темната разгневеност, раздразнетост, како пајажина виси во светот над сите народи, семејства и срца. И таа човечка раздразливост, многу често предизвикувана од ситничавости, го труе животот.

Правилно рече еден човек: “Мрзоволјата и себежалењето, вечните жалби на судбината и познајниците, тоа е, извинете ме, уште полошо, затоа што тие пороци не престануваат и не прават пауза во душата… Подобро е кога човек повремено ќе пламне: ќе експлодира, ќе се изнавика и – ќе се смири. А колку се тешки себесожаливите и навредливи луѓе; тие се големи злопамтила. Навредливиот човек с# го раздразнува. Ако го добие и она што го сака, тој (бидејќи во длабочината на душата го гризе совеста) бара нов повод да се жали. Најтажно од с# е тоа дека од нашата раздразливост и гневливост најмногу страдаат оние кои ни се најблиски, кои н# сакаат повеќе од сите и кои за нас прават добро повеќе од сите. Какви неправедни, злонамерни забелешки нашите ближни мораат некогаш да трпат од нас! А ние тоа си го дозволуваме затоа што знаеме “ама, нема тие да се налутат…”, а ако се налутат - ќе ни простат, нема да ги прекинат односите со нас, па тие се оние кои н# сакаат…

          Во основата на гневливоста и раздразливоста лежат злобата, омразата, гордоста, немилосрдноста и неправедноста. Барата лесно се претвора во побеснет океан. Од едно жарче може да пламне цел град. Од една мала страст може да се запали целата душа и тогаш изгорува во маки. Колкава самоконтрола им е потребна на луѓето, колкава трезвеност и внимание. Ни еден порок – ни страст кон парите, ни страст кон задоволствата, па дури ни вино – погибелноста на многумина – така не го убиваат добриот дух на семејството, како раздразливиот и невоздржан човек. Тој ја нарушува работата, го труе животот на децата и семејството. Во друштво уште и се воздржуваме (заради самољубието) да ја покажеме својата душевна нискост, бидејќи во друштвото бараме добро мислење за себеси. Но во домот, кај “своите”, се распојасуваме, му даваме слобода на своето внатрешно зло…”Гневливиот човек раѓа расправии, а избувливиот многу греши”, говори Соломон во Изреките (29, 22).

          Човекот знае да биде толку низок и ситнодушен, да се лути и на Самиот Господ Бог, својот Величествен Творец! Човекот ропта на животот кој му го дал Он… Зарем никогаш не сме роптале на временските пригоди – затоа што времето не било такво какво што сме сакале? Зарем никогаш не сме се жалеле на својата положба во животот, на своите животни околности? Зарем никогаш не сме се жалеле на тежината на патот по кој н# водела и н# води Промислителната Рака Божја?

          Во човечката душа има едно големо средство за преодолување на самољубието, гневливоста и раздразливоста. Тоа е благоговејната вера во близоста Божја. “Господ е блиску”. Над човекот е распрострена љубов. Само треба да се види со своите внатрешни очи. Тоа е верата. Нам не ни се секогаш јасни исцелителните патишта на љубовта. Но, кога човекот ќе поверува во таа Љубов над нас и над светот, животот почнува да го гледа со духовни очИ, во светлината на своето вишо предназначение. Тоа што порано се чинело несфатливо, стои пред човекот во светла вера како нешто неопходно и важно. Така гледа мудроста на душата и така се открива вечноста.

          Нашата слобода не е само слободно искажување на она за што размислуваме; и не е само можност да го правиме она што сакаме. Најдлабоката наша слобода е слобода од злото, со кое се мачиме себеси и другите. Кон таква состојба - на слобода на духот во доброто, нас и н# води патот на верата. Верата е влез во виша реалност.

Подготви: Михаила Поповска

Друго:

• Св. Јован Шангајски, Санфранциски - Барајте го доброто…
• Св. Ефрем Сирин - Нашето живеење е на Небесата
•  Св. Јован Шангајски, Санфранциски - Проблем на личноста
• Св. Јован Шангајски, Санфранциски - Психологија на навредата