Интервју

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во јавноста, воопшто…

МPC-OA в недела на 30 април во манастирот во Слепче ќе го канонизира за нов светител Игуменот Кипријан Слепченски, кој пострадал маченички за православната вера. За овој Игумен македонската јавност дозна по истражувањата што ги направил Виктор Недески,

Најпрво сум радосна што ја имав привилегијата да пораснам емотивно. Некои луѓе трошат цел еден животен век без да ја раздвижат душата и да ја пуштат низ ребрата, кои таму се поставени само физички да ја додржуваат, но не и духовно да ја ограничат. Затоа што покорно се потчинуваат на правилата и вештачките

Одговорноста на секој поединец за искажаниот став или збор е многу поголема во јавната комункација. Но, не секој став и не секој исказ. Важно е да разбереме дека постои разлика меѓу следниве три типа на говор: „критичкиот или грубиот говор“, потоа „клеветењето и навредливиот говор“ и „говорот на омраза“. 

Научното дело на Блаже Конески во областа на јазикот вклучува сознанија за потеклото и историјата на македонскиот јазик, за македонската жива народна реч, за дијалектологијата, фонологијата и граматиката на македонскиот јазик, како и сознанија за консолидацијата на македонската наука за јазикот во 19 век и почетокот на 20 век. Тоа негово дело го афирмира македонскиот јазик во меѓународните лингвистички кругови од највисоко рамниште

Прогласувањето национални паркови и зелени заштитни зони во југоисточна Македонија е исто така врвен приоритет. А свесноста од на ден е се по замрачена, но тоа се должи на три децениското понижување во секоја сфера. Луѓето се поретко си ја сакаат земјата, ја осеќаат како привремена станица и ја затрупуваат со ѓубре. За жал тоа „привремено“ место останува наш дом.

-Чудно е тоа што изолацијата ја доживувам како миг во кој сè е замрзнато. Секако дека сè уште пишувам дневник. Но, во суштина малку пишувам. По неколку реченици на врвот од изолацијата. Ме обзема некое нерасположение. Оваа нова состојба ме води кон некоја форма на инерција. Пишувањето си бара одредена виталност. Би сакал да бидам затворен, но само ако тоа е доброволно...

Како што вели сестра Ефимија, манастирот посветен на светиот великомаченик и победоносец Георгиј во Рајчица ја започнал својата градителска сага уште во далечниот XVII век, во времето на бигорскиот игумен Иларион, а својот архитектонски процут го доживеа под будната грижа на игуменот Арсениј, големиот ктитор на бигорското светилиште. – Така во почетокот на XIX век, на темелите на урнатиот храм се издигна нова прекрасна црква, која игумен Арсениј

Ја имала среќата како свештеничка ќерка да биде опкружена со теолошка литература, што многу ѝ помогнало при разбирањето и преводот на „Улис“, каде што речиси во секоја втора реченица има некакво упатување кон Светото писмо.Во пресрет на промоцијата на нејзината книга „Творецот и сотворецот“, чија содржина лесно може да се насети од нејзиниот цртеж на Џојс на корицата, а која е закажана за 5 декември во Друштвото на писателите на Македонија,

Да се познава теологијата, и посебно Светото писмо, е неопходно за да може да се чита и да се разбере европската книжевност… Преводот на „Улис“ ме научи како вистински да го читам и него и кој било друг писател по него. Со преводот на „Улис“, Џојс е единствениот писател што ме натерал одново да ја пречитувам Библијата. Во крајна линија, теологијата е тесно поврзана со книжевноста – вели Марија Гиревска -преведувач, теоретичар, есеистичар.

„Никогаш не се двоумев јавно да ја исповедам својата вера“, изјави победничката на турнирот во Вимблдон, која секогаш Му благодари на Бога за своите постигнувања и го изобразува знакот на чесниот крст на тениското игралиште.

-    Мајката Божја е секогаш во моите мисли!

Светот доволно го знае Крстевски. Импресивен е неговиот пат низ светските изложби, работилници, музеи. Го има во повеќе меѓународни антологии во Јапонија, Во 1990 година учествувал на Цетинскиот салон на современа ликовна уметност во Црна Гора, во музејот Миа во Саитама во Јапонија, а во 1995 година во галеријата „Сохо“ во Њујорк. Во 2004 година е дел од голема годишнина – 200 години од Санкт Петербург. Дело на Крстевски се најде

Или секој народ и секоја држава треба да имаат своја самостојна црква, или ниту еден народ и ниту една држава не треба да имаат! Или да се примени стариот патријаршиски систем, кој како најавтентичен на природата на црквата е независен од државните и националните граници, а кој е таков целосно и во уредувањето (наддржавен и наднационален), но кој во овој историски контекст се чини речиси неможен, или да се применат еднакво и кон сите критериумите врз кои се основани и постојат сите национални цркви – вели Ѓорѓевски.

Но, нешто се случи пред триесет години, и речиси престанав да ги читам тие дела, зашто открив еден цел континент со друга литература – св. Јован Лествичник, св. Исак Сирин, св. Јован Златоуст, св. Игнатиј Брјанчанинов, св. Теофан Затворник… Нивните дела се толку грандиозни, што откако ќе се запознаете со нив, не ви е лесно да се вратите на бестселери. Од време на 

Ако зборуваме сериозно, во тој филм ми успеа целосно да го разоткријам моето разбирање на светот од страна на современиот човек. Но, од уметничка страна, „Носталгија“ ја ставам над „Жртвопринесување“, бидејќи тој не е изграден врз развој на некаква идеја или тема. Неговата единствена цел е поетскиот образец, додека „Жртвопринесување“

сонзорирано од Скопско Smooth
Фотографии: Елена Фиданска

 
Презентацијата на уметноста, особено на сликарството, е потешка од што изгледа ако на располагање го имаш само пишаниот збор.

Но и во тоа е умешноста. А бидејќи тимот на Reborn обожава предизвици, ќе се обидеме преку микс на зборови и фотографии да ти ги доближиме идеите, размислувањата и ставовите на две исклучително талентирани и млади колешки-сликарки, Ивана („#НеСум плавуша, фарбана сум”) и Ана („#НеСум drama queen”). Овие две уметници овој петок во Концепт 37 за првпат ќе имаат шанса да ја презентираат својата уметност надвор од своите атељеа.

Ивана Мојсовска е девојка која секогаш е во брзање, честопати го губи новчаникот (понекогаш и по пет пати на ден), се плаши од досада, сака нови предизвици, си ги обожава сестрите, знае да наслика и пет слики за дваесет минути ако и се погодат тие минути, а емоцијата е нејзиниот канализатор во уметноста.

Од друга страна пак Ана Апостоловска е девојката со сина коса и коси очи, која го обожава океанот и ужива во негово сликање. Често додека работи Ана заборава како е да се стои исправено, па слика во позиција на блага шпага. Заљубена е во аниме серии, слуша рандом бендови и им мјаука на мачињата во комшилук. После дипломирањето планот и е да се пресели покрај вода и да живее во хармонија со своите кактуси. А да обожава да ја буди Ивана секое сабајле.

Која е вашата приказна? Како се запознавте? Дали пред првата ваша самостојна изложба која ќе се случи овој петок во Концепт 37 имавте и некои други обиди за заеднички проект? Како изложбата го доби името „⅞“? Кажете ни нешто повеќе за неа.

Се запознавме за време на приемниот испит за факултет, а следниот ден веќе ги имавме исцртано ѕидовите во нашето атеље, кое инаку претходно беше спалната соба на Ивана. Со оглед на тоа дека по цели денови сме на факултет, поминуваме многу време заедно и делиме до некаде исти професионални искуства, многу лесно успеавме да го склопиме  концептот на оваа наша прва самостојна изложба т.е. прв заеднички проект.

Идејата за изложбата се роди сосема случајно и нејзиното планирање одеше како подмачкано, без никакви проблеми. Идејата на изложбата е првично да излеземе надвор од комфорт зоната, да ја смениме сцената и да се презентираме пред публиката. Ја нарековме „7/8“, бидејќи го бележи датумот кој на нас две ни е од огромно значење. На изложбата ќе бидат поставени екпресивни апстракции и портрети, слики на кои работиме цела година.

При крај сте со додипломските студии на Факултетот за ликовни уметности во Скопје. Дали имате некои планови за после студиите? Кажете ни нешто повеќе за минатогодишната групна изложба организирана во рамки на факултетот. Дали можеби и оваа година ќе има нешто слично?

Размислуваме да запишеме магистерски студии надвор од границите на Македонија, да го збогатиме нашето професионално портфолио, па ако успееме би сакале да живееме единствено од уметност.  

Секоја година во мај, Факултетот за ликовни уметности организира годишна изложба каде учевствуваат сите студенти со своите ремек-дела и танцуваат до сабајле. Тоа значи дека и оваа година повторно ќе се одржи ваква изложба, па имате отворена покана да нè посетите повторно оваа година.

Дали има некоја личност која може да ја наречете „ментор“, која ви помогна на почетоците или пак во изградбата на вашиот стил? Како тој/таа конкретно ви влијаеше?

Многу сме среќни што овие цели четири години ги поминавме со Проф. Благоја Маневски, кој несебично ги споделуваше и сè уште ги споделува неговите искуства како уметник со нас, на еден искрен и коректен начин. Денес, да бидеш искрен, реален, објективен човек кој отворено да разговара за проблемите и фрустрациите на денешницата е многу редок случај, а ние токму тоа го имавме со нашиот професор.

 
Кои ви се моментално омилените странски и домашни уметници?

Од странските, јасно и гласно изјавуваме дека ги обожаваме сите мангупи кои го основале апстрактниот експресионизам како правец, а од домашните би ги издвоиле Мартиновски, Касиопеја и Андов.

Од кога се занимавате со сликарство? Дали се сеќавате на моментот кога за прв пат пробавте и сфативте дека тоа е она со што сакате да го исполните животот и деновите?

Ивана: Од кога се занимавам со сликарство? Па од пред некое време, дури можам да кажам дека тој период е многу краток. Уште од мала обожавав да цртам, но никогаш не мислев дека еден ден ќе одговарам на прашања по повод мојата прва изложба.

Опседната со мода, моите цртежи можеа да се видат само во форма на некој фустан, сè до моментот кога пред едно 5 години влегов кај Милан Андов во атеље и си реков „чекај малку, застани, фрли ги иглите и фати четка во рака“. Токму тоа го направив. Прво па машко, кај Милан Андов во атеље. Можам слободно да кажам дека тој го направи пресвртот во мојот живот и пресреќна сум поради тоа.  

Ана: Јас ќе звучам малку клише-сто, но интересот за цртање кај мене се појави на поприлично рана возраст. Уште од основно школо знаев дека нема да бидам сјајна во решавање на математички проблеми, ама затоа цртав феноменални портретите од Хари Потер. Не постоеше дилема каде ќе се запишам во средно школо, а уште помалку каде ќе продолжам на факултет и многу ми е мило што целосно и се посветив на уметноста, затоа што ме донесе каде што сум денес – во подготовки на мојата прва изложба.

Освен пасијата кон сликарството, што друго го исполнува вашиот ден?

Слободното време го немаме во изобилие, но тогаш кога го имаме, гледаме да го искористиме за јадење на прејакиот компир во Менада и да испиеме по една, две, три, десет пијачки во Минус Еден. А за сето тоа добро да се свари и правилно испари од нашите оргазнизми, гледаме да пешачиме буквално секој ден на реалација Педагошка – Сули Ан.

 
Кога би можеле да изберете да поминете еден пролетен ден на пикник со 3 уметници, од било каде и од било кој момент од историјата, кого би избрале? Што би јаделе и за што би правеле муабет?

Ќе си седнеме со Warhol, Pollock и de Kooning во Central Park, NY, па 100% ќе ни се пријаде хот-дог. Откако ќе земеме по некој хот-дог, од таму ќе се отвори темата за „Дали сенфот е боја окер или листопадна жолта?”. Нормално на крај ќе останеме гладни.

 Извор:

http://preminportal.com.mk/administrator/index.php?option=com_content&view=article&layout=edit&id=18766

Не постои македонска математика, не постои македонска медицина, не постои македонска физика – сите тие нешта, како и странските јазици, можете да ги студирате секаде во светот, но македонистиката (книжевност, уметност, култура) – само во Македонија! Згаснаа дури и најважните лекторати по македонски јазик секаде во светот. Тоа е национална мизерија!

Алчноста за мене е болест, која го спречува човекот да ужива во моментите. Онаа неуморна потрага по нови дразби, нови ситуации и некои нови, неискусени доживувања, нè заслепува до тоа ниво што ги губиме скапоцените нешта што ги имаме, намалувајќи им ја вредноста. Впрочем, сите барем еднаш сме го чуле она дека животот се случува додека ги планираме нештата.

 
Зошто постојат такви монструми, некој на тој начин да повреди дете, како е можно дедо, роднина, сосед, родител да направи такво злосторство? Ова се прашањата кои одекнуваат в глава кога ќе прочитате или слушнете дека имало полов напад врз дете. А деновиве за жал црната хроника кај нас, но и во соседните земји беше преполна со такви вести. Сепак, на децата може да им помогнете за да не се случи најлошото, да ги подготвите, да ги научите, да знаат што е педофилија, како да ја препознаат и да стекнат доверба во Вас за да може сè да ви кажат. За оваа болна тема разговаравме со Ангела Маневска, координаторка на СОС телефонот за деца и млади 0800 1 22 22, во Првата детска амбасада во светот Меѓаши.

Факултети.мк : Кога, односно на која возраст родителите треба да почнат да ги предупредуваат децата за педофилијата?

- Со оглед на тоа дека секое дете на било која возраст може да биде потенцијална жртва на сексуална злоупотреба, превенцијата би требало да започне уште од најрана возраст. Во делот на предупредувања важно е да знаат кому можат да се обратат (блиски луѓе и релевантни институции), односно да ги поучиме дека можат да пријават во Полиција (192), Министерство за труд и социјална политика (15 505), воспитно образовни установи (педагог, психолог, наставник, воспитувач), СОС телефон за деца и млади (0800 1 22 22) при Првата детска амбасада во светот Меѓаши или Народниот правобранител (02 3129367). Особено е важно уште од мала возраст да ги учиме децата на нивните права, обврски и слободи. Децата имаат право на информации, вештини и стратегии со кои можат да стекнат контрола над своите животи со цел да станат и останат сигурни, слободни и силни.

Факултети.мк :Што конкретно треба да им се каже, кои зборови да се изберат за овој разговор, какво предупредување има најголем ефект?

- Соодветен пристап би било разговор со децата за нивните тела, за тоа што е сексуална злоупотреба и која возраст е соодветна за започнување на сексуални активности. Освен тоа, добро е децата да се научат да зборуваат отворено со родителите на сите теми, вклучително и секс. Родителите, како модел од кој децата учат, со грижата за своето тело можат да ги научат децата како да се грижат за нивните тела. Треба да ги научат дека возрасните не смеат да имаат сексуален чин со нив, и дека некои делови од нивното тело другите луѓе не смеат да ги допираат. Важно е да му се даде до знаење дека сторител на сексуална злоупотреба може да биде роднина, член на семејството, пријател или некое повозрасно дете. Ако на детето му е непријатно или избегнува да биде во близина на некое возрасно лице, важно е да низ разговор да се дојде до причината за таквото однесување. Исто така, во денешно време, многу е важно да се насочи детето кон претпазливо користење на интернетот, да знае дека не смее да го даде својот телефонски број, домашна или емаил адреса кога е „онлајн“. Предупредувањето има најголем ефект доколку доаѓа од личност која на детето му е позната и во која има доверба. Личност која знае дека ќе му верува и дека ќе го заштити. Личност која го штити неговиот најдобар интерес и го сака безусловно. Предупредувањето не треба целосно да се темели на заплашување, ниту пак на целосна беспомошност, туку на зајакнување на капацитетите на детето и создавање независност во мера во која детето ќе се чувствува сигурно во себе. Воедно, давање до знаење дека дури и да се случи такво нешто, детето не е виновно за тоа и заслужува нормален тек на животот како и сите останати деца.

Факултети.мк :Лесно е да се научи детето да не разговара со непознати, да бега од непознат, но што кога најстрашното може да се случи од некој близок, некој што го познаваат. Како да ги научиме децата да се заштитат или да ги заштитиме од вакви ситуации?

- Традиционалните стратегии на превенција од злоупотреба на децата поаѓаат од уверувањето дека предупредувањето на децата, дури и застрашувањето за тоа што смеат, а што не смеат да направат, како и судското гонење на извршителот, се ефикасна заштита. Иако потребни, тие сепак не претставуваат вистинска превенција бидејќи не ги прават децата ниту посигурни ниту пак помалку ранливи. На пр. не ги штитат од злоставувачите кои им се познати.
Првата детска амбасада во светот Меѓаши поаѓа од превентивните стратегии кои произлегуваат од детските способности, а не од ограничувањето на детските активности и очекувањата дека родителите можат во секој момент да бидат покрај своите деца и да ги надгледуваат. Превенцијата поаѓа од ставот дека децата треба да се поучат што можат сами да сторат ако се најдат во опасна ситуација и со кого за тоа можат да разговараат. Она што можат да го сторат е да побараат помош од возрасни лица во кои имаат доверба, како и секогаш да бидат на сигурна оддалеченост кога разговараат со непознати лица. Доколку позната возрасна личност ги плаши и збунува со своите барања, особено ако бара тоа да остане "наша мала тајна", за тоа никако не смеат да молчат, туку мораат да им кажат на возрасни на кои им веруваат и да им зборуваат за тоа се додека тие тоа не почнат да го сфаќаат сериозно.Кога децата се жртви на полов напад од страна на близок, траумата е уште поголема и дополнително се збунети, па затоа е потребно да се поучуваат каде можат да се обратат во тие ситуации. (Полиција, СОС телефон за деца и млади, Министерство за труд и социјална политика, воспитно образовни установи). Тие често пати се плашат да говоорат бидејќи сметаат дека може да се одрази на добросостојбата на семејството и во тие ситуации децата треба да се доверат во некој кој име е близок и во кого имаат доверба (наставници, соседи, роднини). Тие треба да го пријават несоодветното однесување до надлежните институции, бидејќи секое премолчување претставува соучество во сексуалната злоупотреба на детето.

Факултети мк: Се случува најстрашното, детето се соочува со педофил, како да го научиме самото да проба да се спаси од него?

- Јасно и гласно да му кажат „не“ на оној/онаа кој/а се обидува да ги загрози и да се обидат на побегнат на најблиско сигурно место. Доколку непознато лице ги фати, да се обидат да го збунат со удирање во осетливи делови на телото (препони, потколеница, горниот дел од стопалата) да му ја тргнат раката од уста со силно повлекување за малиот прст во спротивен правец, како и силно да викаат со цел некој да ги слушне и да им помогне.

Факултети.мк : Како да ги препознаеме децата жртви на сексуална злоупотреба?

- Децата жртви се многу чувствителни во однос на тоа како возрасните го изразуваат шокот, сомневањето, гадењето од слушнатото. Можат да станат агресивни, да изразуваат срам или повеќе да не сакаат да зборуваат за тоа.
Тие можат да опишат изразити телесни или сексуални детали, кои што поголемиот дел деца не можат да ги опишат. Тоа го поттикнува кај нас мислењето дека станува збор за фантазија, но децата, особено помалите, немаат искуство, ниту речник за да измислат таква приказна. Преплашени се. Можеби очекуваат дека заради исповедта да им се случи нешто страшно, но немаат претстава за вистинските последици, вклучувајќи ги продолжените судски постапки. Можат да се најдат под притисок, да негираат сѐ или да не ја прифатат соработката ако:
· станат свесни дека сторителот (кому предходно му верувале) би можел да оди во затвор;
· дека постои можност семејството да се распадне.

Факултети.мк: Многу е важно ако се случил полов напад на дете, истото да им прозбори на родителите за тој болен настан. Како се стекнува таква доверба?

- Довербата во родителот/родителите се стекнува низ текот на целиот живот, односно од самото раѓање на детето. Одговорниот родител воспоставува здрава врска со своето дете, со што му дава доволно простор за доверба и чувство дека детето ќе биде заштитено, прифатено и безусловно сакано во било која ситуација. Но, и обратно – родителите мораат да им пристапат на децата со доверба кон кажанато, бидејќи детето жртва речиси никогаш не лаже дека е сексуално злоупотребено.

Факултети.мк: Како да му помогнеме на дете кое било жртва на педофил?

- Еден аспект кој честопати знае да се заборави во случај на сексуална злоупотреба е соочувањето со сопствените емоции како родител или близок на детето. Поаѓајќи од ставот дека целото внимание треба да се сврти сега кон детето, често се заборава дека токму неразрешените чувства околу самата злоупотреба врз детето можат да биде дополнителен проблем во целиот процес. Се разбира, во таа ситуација детето е најмногу загрозено и истрауматизирано, но со цел да му се помогне на детето на најдобар можен начин потребно е прво родителот или блискиот да се соочи со своите чувства и реакции. Доколку се случи сексуален напад врз детето, родителот треба да му покаже на детето дека и покрај овој настан ќе го сака, ќе го почитува и ќе го заштити. Особено важно е детето во ниту еден момент да не биде обвинувано за злоупотребата. Можно е детето да се чувствува исплашено и збунето во однос на сексуалниот насилник, особено ако тој/таа претходно бил близок/блиска. Затоа, во тие почетни моменти, од огромна важност е родителот или блиското лице на детето да му покаже безусловна љубов, почит и заштита и да му даде до знаење на детето дека постојано ќе биде со него.

Извор: http://www.fakulteti.mk/news/16-08-02/intervju_so_angela_manevska_decata_mora_da_se_uchat_da_prepoznaat_seksualna_zloupotreba.aspx