Беседи

Нема поголем дар од дарот на служењето на својот Бог, Нашиот Господ Исус Христос, на својата заедница, на својот народ. Синот човечки не дојде да биде послужен, туку да служи, па служејќи му целосно и несебично на целото човештво, животот Свој го даде како откуп за мнозина (Мт. 20, 28).

Да го чуеме Неговиот благ глас кој нè кани на Неговата прекрасна трпеза. Да се храниме со Неговите пресвети зборови и живоносни поуки, и најважно - со Неговите пречисти Тело и Крв. Соединувајќи се со Бога, ние ќе станеме светлина што ќе испраќа зраци на љубов во овој свет, а љубовта во Бога е единственото нешто што му е потребно на човекот. Таа е и неопходната пропусница за влез на Царската вечера.

Според тоа, со таква просветеност на умот не може да се создаде благосостојба на земјата. Точно е дека образованието, науката воопшто, е нешто неопходно. Но за таа наука да биде полезна и соодветна во подобрувањето на животот, треба да се надополни со моралната просвета. А тоа може да го стори само верата.

Со прсти, дење и ноќе, монахињите допираат камен: студен е, како што е студен и манастирскиот двор, додека низ него одекнуваат грубите удари на чеканот што го дроби студенилото камено, за мозаик. Студен камен? Зар не е и тоа привид, зашто во сè што е дело на рецете Негови мора да спие Божјиот оган?

Страдаме или поради очистување на гревови, или да не би се повеќе вдлабиле во грев и опасност. Понекогаш дури после многу години гледаме дека искушенијата не биле пратени случајно. Тие нам ни биле потребни за да би биле посилни. Се што работи Господ, води кон подобро - ова треба да ни биде секојдневен став. Против паниката и грижите постои одлично средство: М о л и т в а.

Богочовекот Исус Христос ги победи ѓаволот, гревот и смртта – и тоа ги победи за нас, и наместо нас, и го обезбеди нашето вечно благобитие. Ѓаволот, неговите демони, неговиот слуга – антихристот, гревот и смртта се поразени. Наше е само слободно, со вера и на дело, да избереме дали ќе учествуваме во победата на Богочовекот или во поразот на ѓаволот, и никакви други победи или порази не постојат на овој свет, и никаков друг суштински избор немаме.

Нам, пак, како народ, Бог ни го испрати апостолот Павле, преку повикот на Македонецот – да дојде во Македонија и да ни помогне.[3] Како што Исус Навин го презеде водството на Израилот од Мојсеја, така и нашиот свети Климент го продолжи делото на Светите браќа,

Соборноста како суштинска нишка на нашата вера постојано го исправа пред нас прашањето: како се однесуваме кон нашите блиски, оние чиј живот е неразделно врзан со нашиот? Во таа релација се огледа и автентичноста на нашата лична побожност. Старецот Силуан вели: мојот брат е мојот живот

Душата човекова е жедна за благодат и близина со Бога возљубени и скапоцени мои браќа и сестри, но единствено примерот може да ја приведе душата на секој човек по патот на вистината или по патот на погибелта, во зависност од делата кои секој од нас ги твори, а за кои неодложно ќе го добиеме заслуженото.

Зошто ни се случува сето ова? Зошто денес целото Христијанство е во страшна криза? Поради тоа што голем дел од родителите не постапуваат како Светите Јоаким и Ана, родителите на Пресвета Богородица. Гледате, тие, иако го добиле своето единствено Дете во длабока старост и, природно, биле многу приврзани за него, сепак, знаеле дека најдоброто место за него ќе биде при Бога, во храмот Господов. Затоа таму и ја однеле Пресветата Дева Марија.

Наблус е град во Палестина, расположен на западниот брег на реката Јордан. Градот кој порано се викал Наин, во денешно време има население двапати повеќе од Куманово и во него многу често се случуваат воени конфликти меѓу Палестинците и Израелците.

Во Наин, каде што се наоѓа гробницата на патријархот Јосиф, градот каде што се наоѓа бунарот на патријархот Јаков – покрај кој Христос разговарал со Самарјанката, во тој град, браќа и сестри, се случил и настанот опишан во денешното евангелие.

Од едната страна доаѓала погребна поворка, а од другата страна доаѓал Христос – следен од многуброен народ.Погребната поворка носела покојник – единствен син на мајка вдовица. По смртта на нејзиниот маж, синот останал нејзината единствена потпора. А сега, на носилка ја носеле за да ја спуштаат в гроб единствената утеха на овдовената жена, која веќе пропаѓала во тага.Но, додека таа со очајно ридање се движела покрај одарот, неочекувано слушнала како некој одлучно и вели: „Не плачи!“ Тоа не биле зборови на човек кој изразува сочувство со наведната глава, човек кој и самиот трепери од страв пред смртта. Блиските тешко дека можеле и да помислат да кажат такво нешто.resurrection-nain.tissot.jpgПрвите три денови од жалењето по умрениот за Јудејците од времето на Исус биле денови на плач. За време на првата седмица нажалениот не работел никаква работа, дури не се ни миел, а времето го минувал во потполно жалење. Потоа следувале уште 30 денови во полесно тагување.„Не плачи!“ – тие зборови биле искажани повеќе како заповед, отколку како совет. Тоа се зборови, не од обичен човек, туку од Богочовекот Христос – Спасителот. Оној што дошол во светот за да ја победи смртта не се разминал молкум со безнадежноста и беспомошноста на човекот. Исус Христос ја положил својата рака на ковчегот и рекол: „Момче, тебе ти велам, стани!“Толку е потребно за Животворецот да го оживее безживотното тело. Само збор од Господа е доволен за да се обнови сојузот меѓу душата и телото и „мртовецот стана и седна и почна да зборува.“Кај Градските порти на градот Наин поворка на смртта се соочила со поворка на животот и животот ја победил смртта, зашто Началникот на животот ја покажал својата животворна сила! Неизмерна била радоста на мајката, а присутните извикувале: „Бог го посети својот народ!“Конечно, браќа и сестри , знаеме дека умреле и мајката и синот кој што еднаш бил вратен од канџите на смртта. Смртта до денес привидно триумфира над животот и како да се потсмева над нашите надежи за вечен живот. Но, нашата сигурност во конечната победа што ќе ја донесе Воскреснатиот Господ и ќе го востанови вечното Царство Небесно е плод на нашата вера во Божјото ветување дека Адот нема да ја надвладее Црквата како земја на живите (Мт 16:18). Нашата вера е вера во „Бог кој не е Бог на мртвите, туку Бог на живите, зашто за него сите се живи“ (Лк. 20:38).Повик од Спасителот до очајната жена: „Не плачи!“ – е повик што  Спасителот го упатува кон секој човек. Целиот земски живот на Господ Исус Христос, целиот искупителен подвиг – од Раѓањето Христово до смртта на Крстот – бил тој повик, исполнет со божествена сила и љубов: „Не плачи!“ Синот Божји беше испратен и стана Син Човечки за да го прекине тој безнадежен ȏд кон гробот. Поради Христа и поради верата во неговото Воскресение не жалиме за умрените како на вечна разделба. Св. Апостол Павле нè советува: „Ви кажувам браќа, за умрените да не жалите како оние што немаат надеж!“ Значи, човечки е да се жали и длабоко да се жали, но безбожно е да препуштиме тагата да нè одведе во болест и да нè разори нас самите и да ја уништа нашата вера и надежта на идниот век. Истиот апостол зборува за „тага според Бога“ која води во покајание за спасение и „световна тага“ која произведува смрт.Световната тага во крајна линија е самосожалување. Од нас се бара да не дозволиме тагата да не одведе во самосожалување.(Пред неколку години ненадејно умре еден мој пријател и бев присутен меѓу членовите на неговото семејство во првите моменти на трагичниот настан. Меѓу плачот и лелеците ги слушнав зборвите: „Зошто мораше ова мене да ми се случи?“ Си помислив: „Чекај сега, вели; „мене да ми се случи“? Него го жали или себе се жали?“)Да го избегнеме себичното самосожалување со цврста вера дека без божја волја не се случува ништо (Мт. 10:29) и дека „единствениот Творец човекољубиво уредува сè и на сите им дава сè што е полезно“ (Стихира од Парастос).Во тешките моменти што се неизбежни за секого од нас, повикани сме да се надминеме себеси со вечна љубов кон ближните, со љубов што не престанува, туку се преточува во молитва и продолжува и тогаш кога човек заминува од овој свет.Да го чуеме, браќа и сестри,  повикот од Господа: „Не плачи!“ и да го прифатиме со увереност дека сите ние овде привремено се разделуваме едни од други и дека сите ние одиме кон Бога, кон вечноста.Ако пак дознавме заради што не треба да плачеме, да знаеме и дека единствено заради што треба да плачеме е она што го попречува нашиот пат кон Царството Небесно, а тоа е – гревот. Најстрашното во овој живот не е смртта, туку – гревот, кој од луѓето прави живи мртовци.Сите ние знаеме дека порано или подоцна – ќе умреме. Но, Бог е посилен од смртта. Самиот Господ прими смрт и со тоа се приопшти на страдањето и смртта на секој човек, без исклучок. Во неговото Воскресение засветлија првите зраци на оној безвечерен Ден кој ќе нема крај. Ние сме должни да одиме по патот кој за нас го изоди самиот Спасител, за да го достигнеме Царството Небесно. Амин.

Беседата е прочитана на Света Литургија во соборниот храм Свети Никола, во Куманово.

https://svitok.info/

Си рeкoв: ќe пазам на патиштата мoи, за да нe згрeшам сo јазикoт
свoј (Пс. 38:1).
Грeвoт на јазикoт e најчeст и најбрз грeв. Нo oнoј кoј вo збoрoви нe грeши, тoј e сoвршeн
чoвeк, вeли апoстoл Јакoв (Јак. 3:2). Кoга пoкајникoт ќe тргнe пo Бoжјитe патишта, т.e. кoга ќe
пoчнe да живee спoрeд Бoжјитe запoвeди, нeка сe труди првин сo јазикoт да нe пoгрeши. Таквo
правилo си пoставил пoкајаниoт Давид. Пoсeбнo рeшил да мoлчи прeд свoитe прoтивници; Ќe
ја запeчатам мoјата уста кoга грeшник ќe застанe прeд мeнe. Eвe прeкраснo правилo за oниe
кoи сe лeкуваат oд грeвoт. Кoга гo oптужуваат, тoј нe oдгoвара; кoга гo клeвeтат, тoј мoлчи.
Навистина штo пoмага да му сe збoрува на разлутeниoт нeправeдник, кoј нeма прeд сeбe Бoг?
Акo му збoруваш за злoтo, уштe пoвeќe ќe гo разлутиш, акo, пак, за дoбрo, ќe гo направиш
пoтсмeвач на свeтињата. Прeд Пилат Христoс мoлчeл. Зарeм мeнe нe ми oдгoвараш? - му
рeкoл Пилат. Штo да ти oдгoвoри кoга нeмаш уши да чуeш ниту разум за да разбeрeш? Глeдај,
мoлчeњeтo на правeдникoт прeд нeправeдникoт уштe мoжe најдoбрo да влијаe на
нeправeдникoт. Oставeн сам да гo тoлкува мoлчeњeтo на правeдникoт, нeправeдникoт мoжe да
гo прoтoлкува вo кoрист на свoјата душа, дoдeка сeкoј oдгoвoр, бeл или црн, да сe тoлкува за
злo или за oсуда на другиoт и за oправдувањe на сeбe. Блазe си му на oнoј кoј ќe сe научи да
владee сo јазикoт.
O Гoспoди Исусe Христe, Бoжe наш, Ти кoј си ни пoкажал сo примeр какo и кoга трeба
да збoрувамe, си ни пoкажал сo примeр какo и кoга трeба да мoлчимe. Пoмoгни ни сo Твoјoт
Свeт Дух да нe згрeшимe сo јазикoт. На Тeбe слава и вeчна пoфалба. Амин.

Највозвишената и најсовршената карактеристика на божествениот Домострој е тоа што Тој сé создаде неповторливо, уникатно и подобно на Својата неизглаголива убавина. Таа божествена убавина е причина и почеток на сé што постои, видливо и невидливо. Од перспективата на божествената креативност не постои поделба на внатрешна и надворешна убавина, на видлива и скриена убавина...

Крстот Христов има огромна сила. На него Синот Божји, Господ Исус Христос се принесе на жртва за откуп на гревовите на сиот човечки род. Во црковните богослужбени песни, многу јасно и гласно се истакнува значењето на Чесниот и Животворен крст. Во тропарот се вели: Спаси ги Господи луѓето Твои... Со Крстот Свој заштити го Твоето жителство. Со овие зборови светата Црква, сите православни луѓе ги нарекува нејзини жители,..

И страдањето, тој голем дар на луѓето од Бога, ако биде примено правилно, ќе стане за нас причина за благослов. Што и да претрпиме во овој век, не може да се спореди со идната награда во Царството Божјо, како што рекол апостол Павле: „Сегашните привремени страдања не се ништо, во споредба со таа слава, која ќе се открие во нас“ (Рим. 8, 18). Ако некој посака во овој живот да добие одговор на прашањето,

Нeма пoтeшка рабoта oткoлку да сe oбјаснуваат духoвни рабoти на луѓe кoи самo тeлeснo мислат и судат. Св. Златoуст вeли: “Душата штo e прeдадeна на страститe нe мoжe да пoстигнe ништo благoрoднo и гoлeмo, бидeјќи страда oд тeшкo слeпилo какo oчи кoи сe пoмрачeни сo тeчeњe на гнoј”.

Ете, благочестиви христијани, какви треба да бидеме и ние. Богородица е неисцрпен извор на добродетели кои треба да нѐ красат и нас самите: да се угледаме на нејзиното смирение, на нејзината скромност, на нејзиното трпение, на нејзиното послушание, на верата, љубовта, пожртвуваноста и верата нејзина. Ете, Богородица е пример за секој човек. Ете, Богородица е пример за секоја жена, за секоја мајка. 

Пресветата Дева, престојувајќи во храмот... со внимание и во непрестајна божествена молитва, Таа целата Своја стана и воспостави нов и неискажлив пат кон Небото, којшто јас ќе го наречам ’молчание на умот‘. И предавајќи го Својот ум на ова молчание, ја наткрили сета твар, и подобро од Мојсеј ја виде славата Божја, и беше посветена во божествената благодат, којашто никако не е подложна на силата на чувствата, туку претставува прекрасно и свештено созерцание – својствено за непорочните души и умови.

На денешен ден, тој престанал и да воведува и упатува во смислата на буквите и словата, да објаснува за значењето и потребата од писанијата и книгите, престанал да им ги открива тајните на овоштарите и полјоделците, и на сите коишто имале потреба од неговата помош, а без него останале и оние на кои им бил незаменлива утеха.      

Нема сомнеж, драги браќа и сестри, Господ ја открива пред Евреите силната вера на стотникот. Во неа има скромност и смирение. Тој - гордиот Римјанин кој зазема висока положба, познат е во градот и има потчинети војници и слуги, себе си се смета за недостоен да Го прими Спасителот под својот покрив.