ПАТОТ НА ПОДВИЖНИКОТ
ТИТ КОЛИАНДЕР
ПРВО ПОГЛАВЈЕ
За цврста и трајна решителност
Ако сакаш да ја спасиш својата душа и да придобиеш вечен живот, излези од зачмаеноста, осени се со крсниот знак: „во името на Отецот и Синот и Светиот Дух. Амин“. Верата не се стекнува со размислување, туку со делување. Ниту зборовите а ни мудроста не нè учат за тоа што е Бог, туку искуството. За да ја проветриме просторијата, треба да го отвориме прозорецот; за да допрат до нас сончевите зраци треба да ја напуштиме куќата. Така е и со стекнувањето на дарот на верата: ниту една цел не се постигнува со удобно седење и чекање на одговор од Светите Отци. Блудниот Син нека ни послужи за пример: Па стана и отиде (Лк. 15,20).
Колку и да се тешки оковите што те врзуваат за овој свет, никогаш не е доцна. Не без причина е напишано дека Авраам имал седумдесет и пет години кога тргнал и дека наемникот што ќе дојде во единаесеттиот час ќе добие иста плата како и оној што дошол во првиот час. Ниту пак некогаш е прерано. Никогаш не е прерано да се започне со гаснење шумски пожар; зарем би сакал твојата душа да остане опустошена и изгорена?
При крштевањето, ја прими заповедта да водиш невидлива борба против непријателот на душата; започни ја таа борба веднаш. Веќе премногу одолговлекуваш; паѓаш во невнимание и духовна мрзеливост и губиш многу драгоцено време. Затоа треба да почнеш одново: дозволи да се извалка чистотата што ја прими при крштевањето.
Тогаш стани; веднаш, без двоумење. Не одложувај ја твојата намера до „вечерва“ или „утре“ или „подоцна, кога ќе завршам со она што го работам сега.“ Тоа одложување може да има фатални последици.
Во моментот кога ќе го решиш тоа во себе, со таа одлука ќе покажеш дека си го оставил стариот човек и дека си подготвен да започнеш нов живот, со нова цел и нов начин на живеење. Затоа, стани без страв и кажи: Господи, помогни ми да започнам! Во овој момент најмногу ти е потребна Божјата помош.
Држи се цврсто до својата решеност и не гледај повеќе наназад. Нека ти послужи како предупредување примерот на жената на Лот, која погледна наназад и стана солена карпа (Битие 19:26). Ти го отфрли стариот човек; тргни ја сега и лушпата што лежи на патот. Како Авраам, и ти го слушна гласот Господов: Излези од земјата своја, и од родот свој, и од домот на татка си, па појди во земјата, што ќе ти ја покажам Јас! (Битие 12:1). Отсега целото твое внимание мора да биде насочено кон таа земја.
ВТОРО ПОГЛАВЈЕ
За недостигот на човечка сила
Светите Отци едногласно велат: прво што секогаш мора да го имаш на ум е дека никогаш и во никој случај не треба се потпираш на самиот себе. Борбата што ти претстои е исклучително тешка и целата твоја човечка сила е недоволна за да истрае во неа. Ако се потпреш на неа, веднаш ќе бидеш соборен на земја и веќе нема да имаш желба да продолжиш понатаму. Само Господ може да ти ја даде победата која толку многу ја посакуваш.
Одлуката да не се потпираш на себе си и на сопствените сили за многумина е сериозна пречка на самиот почеток. Таа пречка мора да се надмине, во спротивно нема изгледи дeка ќе продолжиш понатаму на истиот пат. Како може човек да прима совети, поуки и помош ако верува дека знае сè, дека може сè и дека воопшто не му треба совет? Ниту еден зрак светлина не продира преку таков ѕид на самодоволност. Тешко на оние, кои се мудри во своите очи и разумни пред самите себеси!, вели пророкот Исаија (Иса. 5:21), а апостол Павле предупредува: не мислете дека сте мудри; (Рим. 12:16). Господи на небото и на земјата, оти си го сокрил тоа од мудрите и разумните, и си го открил на младенците. (Мат.11:25).
Затоа, мора да се ослободиме од преголемата верба во себе. Честопати таа е толку цврсто вкоренета во нашето срце, дури и да не разбираме до кој степен таа управува со него . Токму нашиот егоизам, егоцентричност и нашето самољубие се причината за сите наши тешкотии, разочарувања и страдања на душата и телото.
Затоа, погледни се и види до која мера робуваш на желбата да си угодуваш себеси и само на себеси. Слободата ти ја ограничуваат оковите на самољубието и ти како поробен мртовец талкаш така од утро до вечер. „Сега ќе јадам“, „Сега ќе станам“, „Сега ќе го читам весникот“. Опседнат со себе си, носен од миг во миг, но штом нешто ти го попречува патот, незадоволството се разгорува и расте во тебе.
Ако нурнеш во длабочините на сопствената совест, ќе наидеш на истата сцена. Таа лесно може да се препознае по непријатното чувство што те погодува кога некој ти противречи. Тоа е суштината на ропството во кое ние живееме, а каде што е Духот Господов, таму има слобода. (2. Кор. 3:17). Може ли нешто добро да излезе од постојаното кружење околу сопственото јас? Нели Господ ни заповеда да го сакаме ближниот како себеси, но пред сè да го љубиме Господ Бог? Но, дали го правиме тоа? Зарем нашите мисли постојано не се занимаваат само со сопствената среќа?
Биди сигурен дека ништо добро не може да произлезе од тебе самиот. Ако пак случајно, во тебе се роди несебична мисла, можеш да бидеш сигурен дека таа не доаѓа од тебе, туку од самиот Извор на добрината и како таква ти е дадена: таквата мисла е дар од Животодавецот. Исто така, способноста да се спроведе добра мисла во добро дело не е твоја, туку е одозгора, дарувана од Света Троица.
ТРЕТО ПОГЛАВЈЕ
За градината на срцето
Новиот живот што штотуку го започна често се споредува со градина. Почвата што градинарот ја обработува е дар од Бога, исто како и семето, топлината на сонцето, дождот и енергијата потребна за растење на растението. Сепак, самата работа во градината му е доверена на градинарот.
Ако земјоделецот сака богата жетва, мора рано да сее и доцна да жнее, да плеви, да проветрува, да наводнува и да прска, бидејќи обработувањето на земјата е проследено со многу опасности кои ја загрозуваат жетвата. Мора постојано да работи, постојано да набљудува, да биде постојано на штрек, секогаш подготвен; но жетвата на крајот зависи од природните услови, односно од Бога. Градината што почнавме да ја обработуваме и чуваме е ливадата на нашето срце, а жетвата - вечниот живот.
Вечен, бидејќи е независен од времето и од просторот, како и од сите други услови; тоа е вистински слободен живот, живот на љубов, благодат и светлина во кој не постојат природни граници и токму поради тоа е вечен. Тоа е животот духовен, во една целосно духовна рамнина: состојба на битисување. Тој започнува овде, во овој живот, и нема крај, и ниедна сила на овој свет не може да го изнуди; може да се најде единствено во човечкото срце.
Осудувај се себеси, вели свети Исак Сирин и непријателот ќе се повлече штом ќе се приближиш. Помири се со себе, и небото и земјата ќе помират со тебе. Обиди се да влезеш во скриената одаја на твоето срце и ќе ја видиш небесната одаја, бидејќи таа е една и иста одаја, кога ќе влезеш во едната ќе ги видиш и двете. Скалите што водат кон Царството се во тебе, скриени во твојата душа. Отфрли го товарот на гревот и во себе ќе видиш нагорен пат кој ќе ти овозможи да се искачуваш.
Небесната одаја за која зборува овој светител е друго име за вечниот живот. Се нарекува и Царство Небесно, Царство Божјо или едноставно: Христос. Да се живее во Христа значи да се живее во вечниот живот.
Продолжува
За Преминпортал подготвил С.Стефковски
17.06.2023 лето Господово
Друго:
ПАТОТ НА ПОДВИЖНИКОТ- ЗА НЕДОСТИГОТ НА ЧОВЕЧКАТА СИЛА
Патот на подвижникот (За тмурните времиња)
ТИТ КОЛИАНДЕР - О ИСУСОВОЈ МОЛИТВИ