Еден од Дванаесетте големи апостоли. Со неговиот сомнеж во воскресението на Господ Исус Христос беше придобиена нова потврда за тој чудесен и спасоносен настан. Имено, воскреснатиот Господ повторно им се јави на учениците за да го увери Тома. И му рече Господ на Тома: „..дај ја раката своја и стави ја во ребрата Мои; и не биди неверлив, но верлив!“ И Тома возвикна: „Господ мој и Бог мој!“ (Јован 20). По слегувањето на Светиот Дух, кога апостолите ги мешаа жрепките каде кој ќе оди на проповед, на Тома му падна жрепка да оди во Индија. Тој малку се нажали што мора да оди во толку далечен крај, но Господ му се јави и го охрабри.
Во Индија Св. Тома многумина, големци и сиромашни, ги обрати во верата Христова и ја заснова таму Црквата и постави свештеници и епископи. Меѓу останатите Тома ги обрати кон Христа и две жени на двајца индиски кнезови, Тертијана и Мигдонија, коишто беа сестри. Овие сестри беа од своите мажи намачени заради верата, затоа што не сакаа да живеат со нив откако примија Крштение, а потоа мажите ги отпуштија. Откако се ослободија од бракот тие поживеаја богоугодно до смртта. Дионисиј и Пелагија, претходно беа вереници, но кога ја слушнаа апостолската проповед не влегоа во соживот, но се посветија на подвиг. Пелагија заврши како маченичка за верата, а Дионисиј беше поставен од апостолот за епископ. Кнезот Муздиј, маж на Тертијана, кому што Тома му ги крсти жената и синот, го осуди апостолот на смрт и испрати петмина војници коишто го прободија со пет копја. Така си ја предаде душата во рацете на Христос Светиот апостол Тома.
Пред својата смрт и тој, како и другите апостоли, беше чудесно пренесен на погребот на Пресвета Богородица. Но бидејќи пристигна доцна, горко зажали, па на негова молба го отворија гробот на Пресветата, но внатре не го најдоа Нејзиното тело. На таинствен начин Господ Ја беше зел Својата Мајка во Неговите небесни живеалишта.
И така Свети Тома, којшто со своето неверување ја утврди верата во Христовото воскресение, во овој случај задоцнувајќи ни го откри чудесното прославување на Богородица.
Молитви
Тропар на апостолот, глас 3.
Апостоле свети Томо, милостивиот Бог моли Го, да им даде прошка на гревовите на душите наши.
Кондак глас 4.
Вистинскиот Христов апостол и служител, исполнетсо благодат на премудроста, во покајание Ти викаше: Ти си мојот Бог и Господ.
Икос: Петар му рече на Господовиот ученик и големиот тајнопроповедник, богоглаголивиот Тома:Го видовме Господа! А тој рече: Ако не ги видам раните од рацете Негови, нема да поверувам, викаше Близнакот. Тогаш Господ , Кој како слуга дојде сакајќи да ги спаси сите, му рече на Тома:Допри ги рацете Мои и ребрата, и не биди неверен, бидејќи Јас сум твојот Бог и Господ. А тој со покајание повика:Ти си мојот Бог и Господ.
(Пролог)
Имамe oд Бoга дoм, куќа нeракoтвoрна, вeчнo живeалиштe на нeбeсата, вeли видoвитиoт апoстoл Павлe (II Кoр. 5:1). Ситe наши трудoви пo Бoга на зeмјата имаат иста цeл, спoрeд нашата сила да ја заслужимe таа нeракoтвoрна вeчна куќа нe нeбoтo. Нeкoј индиски цар Гундафoр намислил да си сoѕида прeкрасeн двoрeц какoв штo нeма на зeмјата.
Кoга нeгoвиoт прeтeник Аван пoбарал искусeн мајстoр за да му сoѕида на царoт такoв двoрeц, спoрeд Бoжјата прoмисла, гo срeтнал апoстoлoт Тoма, вeлeјќи му дeка тoј e мајстoр и дeка никoј друг нe мoжe да му гo изгради на царoт тoа штo гo сака oсвeн тoј. Тoма дoбил мнoгу златo oд царoт за изградба на тoј двoрeц. Нo штoм излeгoл oд кај царoт, апoстoлoт сeтo златo гo раздeлил на сирoмаситe.
Пo двe гoдини царoт ги испратил свoитe слуги да гo прашаат Тoма дали двoрeцoт e гoтoв, кoј штo трeбалo да сe гради нeкадe далeку oд прeстoлнината. Тoма oдгoвoрил: “Сè e гoтoвo, oсвeн пoкривoт”. И пoбарал oд царoт уштe пари, а царoт му испратил. Тoма пoвтoрнo раздал сè на сирoмаситe, па oтишoл вo прeстoлнината пo свoја рабoта, т.e. гo прoпoвeдал Eвангeлиeтo. Царoт дoзнал дeка Тoма нe гo ни запoчнал двoрeцoт, гo фатил и гo фрлил вo затвoр. Таа нoќ умрeл братoт на царoт и царoт паднал вo гoлeма жалoст.
Ангeлoт ја зeл душата на пoчинатиoт и гo прoшeтал низ Рајoт, и му пoкажал eдeн прeкрасeн двoрeц какoв штo чoвeчкиoт ум нe мoжe ни да гo замисли. Душата на умрeниoт пoсакала да влeзe вo тoј двoрeц, нo ангeлoт му рeкoл дeка нe мoжe, бидeјќи тoа e двoрeцoт на нeгoвиoт брат, кoј му гo изградил апoстoлoт Тoма сo нeгoвата милoстина. Ангeлoт пак ја вратил душата вo тeлoтo. Кoга братoт си дoшoл на сeбe, му рeкoл на царoт: “Закoлни сe дeка ќe ми гo дадeш тoа штo ќe ти гo пoбарам”. И царoт сe закoлнал. Тoгаш братoт му рeкoл: “Дај ми гo твoјoт двoрeц кoј гo имаш на нeбeсата”.
Царoт сe зачудил и сe пoсoмнeвал какo e мoжнo да има двoрeц нанeбeсата. Братoт му oпишал сè штo сe случилo, царoт му пoвeрувал и вeднаш гo oслoбoдил Тoма oд затвoрoт, и кoга ги слушнал oд устата на апoстoлoт збoрoвитe за спасeниeтo и за вeчниoт живoт, сe крстил и царoт и нeгoвиoт брат. Царoт и пoнатаму сe трудeл сo нoви милoсрдни дeла та и тoј си изградил прeкрасeн двoрeц на нeбeсата.
Друго:
дд
Свети Апостол Тома и предание за неговата проповед за ширењето на верата во назнабожечките земји
Свети Апостол Тома, наречен Близнак, е роден во галилејскиот град Панеада. За време на неговиот престој меѓу луѓето на земјата, нашиот Господ Исус Христос обиколи градови и села, ги поучуваше луѓето и ги лекуваше од сите болести. Тома ја слушна Неговата беседа и, гледајќи ги Неговите чуда, се прилепи кон Него со сета своја душа. Го следеше, се засити со Неговите слатки зборови, го замислуваше Неговото најсвето лице и беше удостоен од Господ да го вклучи во ликот на дванаесетте апостоли, кои го придружуваа до неговите спасителни страдања. По воскресението Господово, со својата недоверба кон зборовите на апостолите, Свети Тома уште повеќе ја зацврстил својата вера во Црквата Христова. Зашто, кога другите ученици рекоа: „Го видовме Господ“, тој не сакаше да им верува додека не го виде самиот Христос и не ги допре раните. Кога поминаа осум дена од Воскресението, учениците беа собрани заедно, а Тома беше со нив. Господ им се јави и му рече:
„Стави го прстот овде и види ги Моите раце; дај ми ја раката и стави ми ја во ребрата; и не биди неверник, туку верник “.
Гледајќи го Христос и допирајќи ги Неговите животворни ребра, извика:
„Господару мој и Бог мој!
Она што му се случи на најочигледен начин, ги убедува сите во вистината за воскресението на Господ, затоа што Христос на своите ученици не им се појави како дух и не со некое друго тело, туку со истото со кое страдаше за нашето спасение.
По вознесувањето на Исус Христос на небото и слегувањето на Светиот Дух, апостолите фрлија ждребка меѓу себе за тоа кој би ја проповедал Божјата реч. На Апостол Тома му паднало да замине во Индија за да ги просветли незнабожечките земји и да ги научи вистинската вера на народите што живеат таму - Партите и Медијците, Персијците и Гирканците, Бактријците и Браманите и најоддалечените жители на Индија.
Многу му беше жал што отиде меѓу такви диви народи, но Господ му се појави во видение и го зајакна, заповедајќи му да оди машки и да не се плаши. Тој вети дека ќе биде со него. Наскоро му даде можност да навлезе во овие земји.
Индискиот крал Гундафор сакал да изгради елегантна палата и го испратил својот трговец Аван во Палестина да најде таков вешт и искусен градител кој би можел да му изгради палата како римските императори. Господ му заповеда на Тома да оди со Аван во индиските земји. Кога трговецот пристигнал во Панеада да бара квалификувани архитекти, апостолот го сретнал и се претставил како експерт во градежната уметност. Аван го вработи, седна со него на брод и замина за Индија.
Кога бродот влегол во пристаништето на еден град, слушнале звук на труба и други музички инструменти. Кралот на градот ќе ја мажел својата ќерка и испратил предвесници да објавуваат насекаде - да се соберат на свадбата сиромашни и богати, робови и дојденци, а кој не сакал да дојде, ќе одговарал пред кралскиот двор. Слушајќи го ова, Аван и Томас, плашејќи се дека ќе го налутат кралот ако не се покоруваат, отишле на свадбената церемонија во кралскиот двор. Кога сите седнаа и почнаа да се радуваат,и апостолот конечно седна но, без да јаде и да се радува, потона во созерцание. Сите гледаа на него како туѓина и странец. Оние што лежеа покрај него, му рекоа:
„Зошто дојде ако не јадеше и не пиеше ништо?
Апостолот им одговорил:
- Дојдов не да јадам и да пијам, туку да ја исполнам волјата на кралот, затоа што предвесниците гласно објавија дека оној што нема да се појави ќе биде предмет на кралски суд.
Меѓу празниците беше и една Еврејка која убаво свиреше на кавал и пееше како поздрав до секој од присутните. Кога го видела Томас, кој не учествувал во радоста, но често гледал кон небото, сфатила дека тој е Евреин и почнала да му пее на хебрејски: „Има еден Бог од Евреите, кој ги создаде небото и земјата“.
Апостолот со задоволство го слушаше рефренот и ја замоли да го повтори неколку пати.
Човекот кој служеше вино, гледајќи дека апостолот не се радува, го удри по лицето и му рече:
- Поканети сте на свадба, не бидете тажни, туку забавувајте се и пијте со другите.
Тогаш апостолот му одговори:
„Бог нека ти се оддолжи за ова во овој живот и нека ја видам раката што ме удри, влечена од куче, за изложување на многумина!
После некое време, носачот на вино отиде во бунарот да им донесе на гостите вода за разредување на виното. Одеднаш лав го нападна, го сруши, го уби и пиејќи му ја крвта се повлече. Потоа дојдоа кучиња, го искинаа неговото тело, а црно куче гризејќи ја десната рака ја одвлечка на празникот и ја фрли пред сите. Гледајќи го ова, гозниците се згрозија и почнаа да прашуваат чија е раката. Жената што свиреше на кавал, извика:
- Овде се случува нешто чудно и мистериозно: меѓу нас на празникот е или Бог или Божји гласник. Бидејќи видов како носителот на вино удри човек и го слушнав овој човек на хебрејски: „Дозволете ми да ја видам десната рака, влечена од куче, за да покажам многумина“, што, како што сите гледате, се оствари.
После зборовите, страв ги зафати сите.
Слушнал што се случило, кралот го поканил светиот апостол Тома кај него и му рекол:
„Влези во палатата и благослови ја мојата ќерка мажена“.
Апостолот влегол во спалната соба и започнал да ги поучува младенците за целомудреност и зачувување на невиноста. Тој се молеше за нив, ги благослови и замина. Младенците сонувале за Исус, кој им се појавил во ликот на апостол Тома и ги прифатил со љубов. Човекот помисли дека Тома е пред него и рече:
- Излеговте од тука пред сите, како повторно дојдовте овде?
Господ му одговори:
- Јас не сум Томас, туку неговиот брат, и сите кои се одрекуваат од светот и ме следат, тие ќе бидат не само Мои браќа во идниот живот, туку и ќе го наследат Моето кралство. Затоа, не заборавајте, чеда мои, она што ве советуваше брат ми, и ако со негов совет ја одржувате невиноста невино, ќе бидете почестени со нераспадливи круни во Мојата небесна палата.
Го рече ова, Господ стана невидлив. Кога се разбудија, тие си рекоа што виделе во сон, станаа и горливо се молеа на Бога цела ноќ. Зборовите што ги слушнаа се задржаа во нивните срца како скапоцени бисери.
Утрото, кралот влегол во спалната соба на младенците и ги нашол како седат далеку одвоени. Со збунетост ги праша зошто седат така, а тие одговорија:
- Се молиме Бог да ни даде сила до крајот на нашите денови да ја набудуваме целосната чистота во која се наоѓаме сега, да се закитиме во небесната палата со нераспадливи круни, како што ни вети Господ кога ни се појави.
Тогаш кралот сфатил дека странецот што бил во палатата ги убедил да ја задржат невиноста и се разлутил страшно. Веднаш ги испратил своите слуги да го фатат апостолот, но тие не го нашле, бидејќи тој и Аван веќе пловеле за Индија.
По пристигнувањето, тие му се претставија на индискиот крал Гундафор, а Аван му рече:
„Еве господару, ти донесов вешт градител од Палестина за да ја направиш палатата што ја посакуваш.
Кралот се радувал, му го покажал на Тома местото за изградба на палатата, ја одредил нејзината големина, му дал многу злато за изградбата и заминал во друга земја.
Кога го прими златото, Тома започна да им го дели на сиромашните, сиромашните и просјаците, да го проповеда евангелието, многумина да ги насочи кон верата во Христа и да ги крсти. Во тоа време, со неа пристигна младиот човек, кој по совет на Томас вети дека ќе остане девица со сопругата кога слушна дека апостолот го проповеда Христос во Индија. Светиот апостол ги поучувал во верата Христова и ги крстил. Девицата го добила името Пелагија и подоцна ја пролеа својата крв за Христа, младиот човек го доби името Дионисиј, а подоцна му беше доделен и епископски чин. Со благослов на апостолот, тие се вратиле во својата татковина да ја шират славата на Божјото име, да ги свртат неверниците кон Христа и да градат цркви во градовите.
Две години подоцна, кралот испратил да го праша апостолот дали палатата ќе биде подготвена наскоро. Апостолот одговорил дека му останал само покривот. Кралот се радувал затоа што помислил дека Тома навистина го градел ветувањето и му испратил многу повеќе злато, наредувајќи му да направи прекрасен покрив на палатата.
Кога го прими златото, апостолот погледна нагоре и рече, со раширени раце кон небото:
- Ви благодарам, Господи љубител на човекот, за организирање на спасот на луѓето на различни начини!
Тој повторно им го поделил кралското злато на оние што од него барале помош, а тој самиот продолжил да ја проповеда Божјата реч.
Некое време подоцна, кралот дознал дека Томас дури и не започнал да ја извршува својата заповед, дека целото злато е распределено на сиромашните и дека градителот не помислувал на градбата, туку талкал низ градовите и селата, проповедал нов Бог и правел прекрасни чуда. . Кралот многу се налутил и ги испратил своите слуги да го фатат апостолот. Кога го зедоа, го праша:
„Дали ја изгради палата?
Томас одговори:
- Го изградив голем и прекрасен е .
Тогаш кралот рече:
„Ајде да одиме да ја видиме вашата палата.
Апостолот му рече:
- Не можете да го видите во овој живот, но кога ќе заминете од тука, ќе го видите и со задоволство ќе се сместите и ќе живеете во него засекогаш.
Кралот помисли дека му се смее. Тој беше многу навреден и нареди да го фрлат во затвор со трговецот Аван, кој го најде. Тие мораа да стојат таму во агонија чекајќи строга казна за смрт: кралот имал намера да ги живи живи и да ги изгори на клада.
Во занданата, Аван започнал да го прекорува апостолот:
„Ме излажавте мене и кралот глумејќи се вешт градител. Еве, ти го потроши златото на кралот и ми го уништи животот. Заради тебе страдам и јас и ме чека сурова смрт: кралот е суров и ќе не уништи и двајцата.
Апостолот почнал да го теши.
„Не плашете се, сè уште не е време да умрете“. Ке бидеме живи и слободни, а кралот ќе не почести за палатата што му ја направив во Царството Небесно.
Таа ноќ се разболе братот на кралот и беше испратен да му кажат:
Бев во тага поради твојата тага и тагата ми донесе болест од која сега умирам.
Веднаш после тоа, братот на кралот навистина починал. Кралот ја заборави својата претходна горчина поради новата тага, и започна неутешно да плаче за смртта на неговиот брат. Ангел Божји ја зеде душата на покојникот и се вознесе кон небесните населби. Додека ги обиколуваа небесните живеалишта, тој покажа многу прекрасни и блескави палати, меѓу кои имаше една толку убава и брилијантна што беше невозможно да се опише нејзината убавина. Ангелот ја прашал душата:
- Во кој од нив би сакале да живеете?
И душата со погледот вперен во прекрасната палата, рече:
„Ако можам да останам, дури и во некој агол од оваа палата, не сакам ништо друго.
Ангелот рече:
„Не можете да живеете во оваа палата затоа што таа му припаѓа на вашиот брат. Го изградил новодојдениот Томас, кого го знаете, со своето злато.
Душата рече:
„Те молам, господару, дозволете ми да одам кај мојот брат и да му ја купам палатата, бидејќи тој сè уште не ја видел нејзината убавина“. Кога ќе го купам, повторно ќе дојдам овде.
Тогаш ангелот ја врати душата во телото. Починатиот веднаш оживеал и како да се разбудил од сон, почнал да ги прашува оние околу него за неговиот брат и го молел кралот да дојде кај него. Кога дознал дека неговиот брат е жив, кралот бил многу среќен и побрзал да оди кај него. Неговата радост беше неопислива кога го виде жив. Воскреснатиот рече:
„Кинг, знам дека ме сакаш како брат ти“. Знам дека неутешно плачеше за мене и дека ако можеш да ме спасиш од смрт, не би поштедил ниту половина од твоето кралство.
Кралот одговори:
- Да, навистина е така.
„Ако ме сакаш толку многу, нема да ми одречеш една работа.
„Сè што имам во моето кралство, ќе ти го дадам, драги брате“, и тој се заколна и вети.
Тогаш воскреснатиот рече:
„Дај ми ја палатата што ја имаш на небото и земи го целото мое богатство за тоа.
Слушајќи ги овие зборови, кралот се посрамоти и остана без зборови, како да го изгубил дарот на говорот. По некое време тој рече:
„Која палата ја имам на небото?
„Навистина, имаш небесна палата за која не знаеш и што никогаш не си ја видел“. Таа е изградена за тебе од Томас, кого го чуваше во затвор. Го видов и се восхитував на неговата неопислива убавина. Побарав да ме пуштат во некој агол од него, но не ми дозволија. Ангелот што ме водеше ми рече: „Не можете да живеете во него, затоа што палатата на вашиот брат е изградена за него од Тома, кого го познавате“. Го замолив ангелот да ми дозволи да дојдам кај тебе да ја купам твојата палата. Значи, ако ме сакаш, дај ми ја и земи го целото мое богатство за тоа.
Тогаш кралот се израдува за својот жив брат и за палатата што ја имаше на небото и рече:
„Драг брат, се заколнав дека ќе ти го дадам сето она што го имам над земјата, но не ти го ветив дворецот што е на небото. Но, ако сакаш, имаме градежник кој може да го изгради за вас.
Откако го рече ова, кралот веднаш ги испрати своите слуги во занданата да ги изнесат Свети Тома и трговецот Аван. Кога се појавија пред него, тој побрза да го пречека апостолот, кој падна пред неговите нозе и го молеше да му го прости гревот направен од незнаење. Благодарувајќи му на Бога, Свети Тома започна да ги учи на двајцата браќа вера во Господ Исус Христос и тие со внатрешна наклонетост и со љубов ги слушаа неговите зборови. Наскоро потоа, тој ги крсти и ги научи да живеат како христијани, а тие, давајќи милостина, направија вечни живеалишта на небото. Откако остана со нив некое време и ги зајакна во светата вера, апостолот ги посети околните градови и села, работејќи напорно за спасение на човечките души.
Додека Тома ги просветлуваше индиските земји со проповедање на евангелието, дојде време за погреб на преславната Богородица, а апостолите беа расфрлани во разни земји беа одведени во облаците и пренесени во Гетсиманија на постелата на Пресвета Богородица. Тогаш светиот апостол Тома беше однесен на облак од Индија, но не успеа да пристигне за денот на погребот на прославеното тело на Пресвета Богородица. Ова го стори Божјиот план да ги убеди верниците дека Богородица е однесена со тело во рајот. Зашто, исто како што преку неверувањето на Тома во воскресението на Господ Исус Христос се воспоставивме во верата, така научивме и за земањето на месото на Пречистата Дева Марија на небото заради неговото доцнење. Апостолот не пристигнал дури третиот ден по погребот и жалел што не бил во Гетсиманија за да го испрати телото на Богородица со другите апостоли. Потоа, со заедничка согласност, светите апостоли го отворија гробот за Свети Тома да го види преподобното тело, да му се поклони и да се утеши во својата тага. Но, кога гробот отвори, телото не беше таму, само покровот останал. Тогаш, сите веруваа дека, како и нејзиниот син, Богородица воскресна на третиот ден и беше однесена со тело на небото.
Светиот апостол потоа се вратил во индиските земји за да го проповеда Христос и со знаци и чуда многумина ги преобратил во верата. Во градот Малипур, тој просветли многу од неговите жители проповедајќи го евангелието и ги потврди во светата вера со следното чудо. На едно место имаше паднато дрво со невообичаено големи димензии, кое не само луѓето, туку и слоновите не можеа да го поместат. Апостол Тома го врзал дрвото за појасот, го извадил (приближно 2 километри) и го оставил за да се изгради Господов храм. Гледајќи го ова, верниците станаа уште посилни, а многу од незнабошците станаа верници. Апостолот таму направил уште едно чудо, дури и поголемо од првото. Пагански свештеник го уби својот син и го обвини Свети Тома:
„Тој го уби мојот син.
Меѓу луѓето избувна немир, а толпата се собра, го зграби Свети Тома и го повика судот да го осуди за убиство. Бидејќи не се најде никој да сведочи дека е невин, апостол Христов почна да му се моли на судијата и на народот:
„Пуштете ме и ќе го замолам убиениот да каже во името на Мојот Бог кој го уби.
Сите тие се собраа кај телото на убиениот син на свештеникот. Со погледот кон небото, Тома се помоли на Бога, а потоа му рече на мртвиот човек:
„Во името на мојот Господ Исус Христос, ти заповедам, момче, да ми кажеш кој те уби!
Мртвиот човек веднаш одговорил:
„Татко ми ме уби.
Тогаш сите извикаа:
- Одличен е Богот што го проповеда Тома.
Апостолот бил ослободен, а самиот свештеник паднал во јамата што ја ископал за апостолот. После чудото, големо мноштво се свртело кон Бога и добило крштевање од апостолот.
Потоа замина во уште подалечната земја Каламид, каде владееше кралот Муздиј. Со својата проповед за Христос, тој преобрати жена по име Синдикија, внука од Мигдонија, сопруга на омилениот крал Карисиј. Синдикија ја убедила Мигдонија да ја знае вистината и да верува во Единствениот Бог, Создателот на вселената, кого Тома го проповедал. Тогаш Мигдонија рече:
- Би сакал да го видам овој човек кој го проповеда вистинскиот Бог и да чуе од него за учењето.
Синдикија одговори:
„Ако сакате да го видите Божјиот апостол, облечете се како едноставна и сиромашна жена за да не ве познаваат и ќе одиме заедно.
Мигдонија го стори тоа и отиде со Синдикија. Тие го нашле апостолот како им проповедал на голем број едноставни и сиромашни луѓе. Тие се мешаа со нив за да ги слушаат учењата на Тома, кој зборуваше многу за Господ Исус Христос и ги научи да веруваат во Него. Им зборувал и за смртта, за пресудата, за пеколот и за царството Божјо. Додека слушаше, Мигдонија чувствуваше со срце и од срце веруваше во Христа. Таа се врати дома и постојано размислуваше за зборовите на апостолот. Таа разговараше со нејзината внука Синдикија за Христос и се докажа во љубов со Него. Оттогаш, таа започна да ги мрази неверниците како непријатели на Бога и да избегнува какво било дружење со нив на гозби и во разговори. Таа исто така започна да одбегнува и од световните забава. Одлучила да го прекине брачната соживот со сопругот. Ова многу го ражалостило мажот, и бидејќи не можел да ја принуди да се предомисли, тој започнал да го моли кралот Музди да ја испрати сопругата, кралицата Тертиана, за да ја убеди Мигдонија да не се гади од нивниот брачен соживот (кралицата Тертиана и Мигдонија, сопругата на Карисија, беа сестри). Кралицата отишла кај Мигдонија и ја прашала зошто не му се покорува на сопругот.
Мигдонија одговори:
„Затоа што тој е неверник и непријател на Бога, и јас сум роб на Единствениот вистински Бог, Исус Христос, и не сакам да бидам извалкан од неверен и нечист човек“.
Тертиана сакаше да знае кој е Исус Христос, кого Мигдонија го нарече вистински Бог. Тогаш Мигдонија зборуваше за проповедањето на апостол Тома и за вистинската вера. Сакајќи да дознае повеќе за Христос и верата, Тертиана сакаше да го види самиот апостол и да ја слушне неговата проповед. Таа се консултирала со Мигдонија и тајно испратила по него. Двете го молеа да ги води на вистинскиот пат. Тој им проповедаше за Христа, ги просветли со светлината на верата, ги изми преку крстот и ги поучи да ги чуваат Божјите заповеди и да бидат доблесни. Сè што чуја, го криеја во своите срца и се согласија да му служат на Господа во чистота и да не стапуваат во заедница со своите сопрузи, бидејќи тие беа неверници. Со силата Божја, апостолот продолжил да прави многу чуда и да лекува секакви слабости. Гледајќи ги знаците што ги извршил и слушајќи ги неговите учења, многумина, не само од обичните луѓе, туку и од дворјаните, се свртеле кон Христа. Азан, еден од синовите на кралот, верувал и бил крстен од Свети Тома, бидејќи самиот Господ пристапил преку апостолите, множејќи ја Неговата Црква и ширејќи ја славата на Неговото Име.
Враќајќи се од Мигдонија, кралицата Тертиана го посвети своето време на пост и молитва и одби телесен соживот со нејзиниот сопруг. Кралот се изненади од промената на неговата сопруга и му рече на Карисиј:
„Сакав да ја вратам сопругата, но ја изгубив својата и таа се однесуваше кон мене полошо отколку што се однесуваше ти кон тебе.
Тогаш двајцата започнаа да ги испитуваат и да ги бараат причините за промената на своите жени со најголема строгост и дознаа дека некој странец, по име Томас, ги запознал со Христовата вера и ги убедил да ја прекинат нивната соживот. Тие дознале дека синот на кралот Азан, многу слуги на куќата на кралот, како и началниците и безброј луѓе од обичниот народ верувале во Христа преку беседа на Тома. Ова ги налутило и кога го фатиле апостолот, го фрлиле во затвор. Потоа го изведоа пред кралот. Го праша:
- Што си - роб или слободен човек?
Томас рече:
„Јас сум роб на Оној над кого немаш моќ“.
„Гледам дека си лукав роб кој избега од својот господар и дојде овде за да расипе мажи и да ги вознемирува нашите жени. Кажи ми, кој ти е господар?
- Мојот господар е Господ на небото и земјата, Бог и Создател на секое суштество. Тој ме испрати да го проповедам Неговото свето име и да ги водам луѓето од заблуда.
„Измамник, застани со овие подмолни приказни и послушај ја мојата наредба: како што тој лукаво одговори на нашите жени за да не се собереме, затоа вратете ни ги нам. Затоа што ако не ги натераш нашите жени да живеат со нас во претходната љубов и заедница, те чека страшна смрт.
Апостолот одговорил:
- Не е добро за рабините Христови да имаат брачен однос со беззакони луѓе, а верниците да бидат осквернети од злобни неверници.
Слушајќи го ова, кралот наредил да се донесат врели железни чаршафи и апостолот да се стави бос на нив. Меѓутоа, одеднаш, под нив се појави вода, што ги разлади. Потоа го фрлија во печка што гореше, но следниот ден излезе од неа жив и неповреден.
Карисиј тогаш го советувал кралот:
„Натерајте го да се поклони и да му принесе жртва на богот на сонцето за да го налути својот Бог, кој го држи неповреден во маки.
Но, кога го одведоа апостолот кај идолот на сонцето, идолот веднаш се стопи како восок. Верниците се радуваа кога ја видоа силата на небесниот Бог и многу неверници се свртеа кон Господа. Свештениците негодуваа против Тома за уништениот идол, а кралот, крајно тажен, размислуваше како да го уништи. Сепак, тој се плашеше од народот, од неговите слуги и од многубројните благородници кои веруваа во Христа.
Потоа го зеде Тома и излезе од градот со своите војници. Секој мислеше дека сака да види чудо од апостолот. По околу илјада метри, кралот го предаде на пет војници, им нареди да се искачат на планината и да го прободат таму со копја, а тој самиот отиде во градот Аксиум. Синот на кралот Азан и еден човек по име Сифор го следеле апостолот и го стигнале и плачеле за него. Апостол Тома побарал од војниците дозвола да се молат. Му се помоли на Господ, го ракоположи Сифор за свештеник, а Азан ѓакон и им заповеда да се грижат за множењето верници и ширењето на Христовата Црква.
Потоа петте војници го прободеа со копја и тој почина. Сифор и Азан долго го оплакуваа и правилно го погребаа неговото свето тело. По погребот, тие останаа на гробот на апостолот, давејќи се во тага. Тука им се јави светецот и им заповеда да одат во градот и да ги потврдат браќата во верата. Следејќи ја командата на нивниот учител, потпомогнати од неговите молитви, тие безбедно управувале со Црквата Христова. Цар Муздиј и Каризиј долго време ги мачеле своите жени, но не успеале да ги убедат да им ја исполнат желбата. Тие сфатија дека додека биле живи, нема да им се покоруваат и да ги остават да живеат слободно, по своја слободна волја. Ослободени од товарот на јаремот на бракот, жените го поминаа својот живот во строга воздржаност и молитва, служејќи му се на Господа дење и ноќе и со својот доблесен живот и донесоа голема придобивка на Црквата.
Неколку години подоцна, еден од синовите на Муздиј започнал да беснее и никој не можел да го лекува затоа што демонот во него бил многу жесток. Кралот, крајно потиштен од болеста на неговиот син, планирал да го отвори гробот на светиот апостол, да му земе коска од телото и да му ја врзе околу вратот на неговиот син за да го спаси од маките на ѓаволот, бидејќи слушнал дека живее свето. Томас избрка многу демони. Кога решил за ова, апостолот му се појавил во сон и му рекол:
„Не верувате во живите, дали барате помош од мртвите? Но, остави го неверувањето и мојот Господ Исус Христос ќе биде милостив кон тебе.
Овој сон ја зајакнал желбата на кралот да го отвори гробот на апостолот. И отиде на местото каде што беше погребан Свети Тома, го отвори гробот, но не ги најде неговите мошти, бидејќи христијанин тајно ги однесе во Месопотамија, каде што ги положи на соодветно место. Кралот зеде прст од местото и го врза околу вратот на неговиот син со зборовите:
- Господи Исусе Христе, преку молитвите на твојот апостол Тома, излечи го мојот син и јас ќе верувам во Тебе.
И веднаш излезе ѓаволот и момчето се исцели. Тогаш кралот Муздиј верувал во Христа и заедно со неговите благородници се крстил од свештеникот Сифор. Срцата на верниците беа исполнети со голема радост, бидејќи идолите беа уништени, храмовите беа уништени, а на нивно место беа изградени Христовите цркви. Божјата реч се рашири и се потврди светата вера. По крштевањето, кралот се покаја за своите минати гревови и побара од сите помош и молитвено застапништво. Старецот Сифор им порача на верниците:
- Молете се за кралот Муздиј, нашиот Господ Исус Христос да го помилува и да му ги прости гревовите.
И целата црква се молеше за кралот. На местото каде што беше погребано светото тело на апостолот, преку неговите молитви се случија многу чуда за слава на Христос, нашиот Бог, на кои заедно со Отецот и Светиот Дух му даваме чест и слава во вечни векови!
Амин.☦️