Хоматијан Охридски го нарекува „најмудриот епископ“. Човек со огромно образование, светско и богословско, со префинет византиски вкус, меланхоличен и чувствителен. Меѓу Словените на Балканот Теофилакт се чувствувал како прогонет меѓу варвари.

Земното богатство раздавајќи го,
на небесата вечни блага си стекнала,
мудро си тргувала,
земниот обручник со Небесниот си го заменила,
Мелание преподобна, моли се за нас

Да бидете многу чувствителни е биолошка склоност која го отежнува препознавањето на конкретните чувства.
Еден пример за пречувствителен човек би можел да биде некој ваш колега на работа кој погрешно протолкувал некоја ваша гестикулација. Освен тоа што ќе се налути и ќе „експлодира“

Ако е точно дека молкот е јазикот на светот што доаѓа, тогаш праведниот Јосиф Обручник е човек од времето што доаѓа. Во Евангелијата не е запишан ниту еден од неговите зборови, не е споменат ниту еден негов разговор. Само неговите помисли и дела се опишани. Тој ѝ пристапува на Тајната на неискажливото снисходење на Синот и Словото Божјо со восхитување, набљудување и молчење.

Но, тогаш свети Василиј се најде во многу тешка положба. Требаше да го подели златото, кое граѓаните го собраа за да се избават од гневот на Јулијан, но таа поделба да е праведна, односно, секој да си го добие своето. Се помоли светителот и Бог го просвети што да направи. Тој ги повика своите ѓакони и помошници и им рече да замесат лебови и во секој леб да стават по

Околу четири векови по раѓањето Христово, една вечер на Божик, блажениот Јероним отиде како поклоник да се поклони на местото каде што се роди Христос. Дојде во пештерата на Рождеството смирено и почна да се моли.Самиот подоцна зборува за божествениот опит кој го имаше таму. Го слушна во видение слаткиот глас на Божественото Бебе, како му се обраќа и затрепери…

Искрено да Ти кажам, без Тебе ми е многу лошо. На масата има сè, другар ми дојде на гости. Има и пиво. Сувите дрва крцкаат во каминот, најмалата ќерка си игра наземи, синовите цртаат бродови. Надвор паѓа снег. Што уште му треба на човека за да биде среќен? Но јас искрено Ти велам, без Тебе ми е многу лошо.

Времето потрошено за Бога, грешиме ако го сметаме за изгубено, или, пак, недоволно искористено, како што честопати си мислиме. Некојпат можеби ќе се најде некој безверник да нѐ укори, префрлувајќи ни каква полза имаме од секојдневното повторување на речиси исти молитви, кои одамна сме ги научиле

О, блажен си ти Зотик,
тврдино на верата, уподобен на милосрдието,
од Христа се поучи во човекољубието,
болните, губавите и отфрлените,
тебе во Бога за сокровиште те имаат,

Како облак што впива влага од земјата,
така ти девственичке се напои,
од вистината на Животот.
Разбирајќи дека треба да се соблече стариот човек,
во руво на светлина душа ти засветли,

Мудроста од Бога подарена,
како омофор се приви над разумот твој,
Теофилакте пастиру Христов,
паствата безметежно пасејќи ја,
се здоби со награда за трпението,

Само со љубов и саможртва можеме да му помогнеме на другиот човек. Подобро е да се насмевнеш на другиот човек, отколку да извадиш меч. Мечот сече сè и ништо не остава, а насмевката може да направи сè. И таа насмевка може многу нешта да исправи. Ако се насмевнеме на човек, кој е многу притиснат, го спасуваме.

Били су то наши невидљиви молитвеници, наги за наше очи, али одевени у светлосну, нетварну благодат нашега Бога. Својим молитвама они држе цео свет. Ови тајанствени Старци, који доживљавају молитву као пламен у срцу, својим кристално чистим гласовима непрестано поју химне Љубљеном Богу,

Се сеќавам, кога понекогаш ќе ми беше многу тешко и кога ќе отидев кај него на исповед, ќе ме сослушаше и без да ми даде никаков совет, само ќе одмавнеше со раката и ќе речеше: „Е па, тоа не е ништо!“, и навистина, целата тежина што ја имав, па и самиот проблем, беа однесувани како со рака.

Само со љубов и саможртва можеме да му помогнеме на другиот човек. Подобро е да се насмевнеш на другиот човек, отколку да извадиш меч. Мечот сече сè и ништо не остава, а насмевката може да направи сè. И таа насмевка може многу нешта да исправи. Ако се насмевнеме на човек, кој е многу притиснат, го спасуваме.

Познато е дека подмолниот владетел Ирод, од страв да не ја изгуби моќта, нареди уништување на сите бебиња на возраст под две години во Витлеем. Тој сметал дека Исус ќе биде сигурно меѓу нив. Душите на витлеемските бебиња, кои беа убиени по наредба на Ирод, беа однесени во Царството Небесно, чисти, не извалкани од грев. Нивното мачеништво ги направи свети. Нивните мошти биле пронајдени во Витлеем во 313 година од страна на Света Елена, мајка на Константин Велики.