Објавено: 25 Март 2019
„Свештен и божествен органу на Премудроста, светла трубо на богословието, согласно те воспеваме, Григорие Богопроповедниче; но, како ум којшто стоиш пред првиот Ум, кон Него упати го и нашиот ум, за да викаме: Радувај се, проповедниче на благодатта“ (кондак на свети Григориј Палама).
На 24.03.2019 година, во Втората недела од Великиот пост - Неделата на свети Григориј Палама, во параклисот „Св. Григориј Палама“ во манастирот „Св. вмч. Георгиј“ во Рајчица, Дебар, беше отслужена света архиерејска Литургија, на која чиноначалствуваше Неговото Високопреосвештенство Митрополитот Дебарско-кичевски и Администратор Австралиско-сиднејски г. Тимотеј, во сослужение на архимандритот Партениј, игумен на манастирот, протоереј-ставрофор Никола Христоски, еромонасите Доситеј, Макариј и Ефросиниј, свештеникот Миле Алексоски, протоѓаконот Николче Ѓурѓиноски и ероѓаконите Порфириј и Силуан. По завршувањето на Литургијата, беше осветено коливото, а Митрополитот Тимотеј се обрати кон многубројниот верен народ со пригодна беседа, која интегрално ви ја пренесуваме.
Митрополит Тимотеј
Во името на Отецот и Синот и Светиот Дух.
Драги браќа и сестри,
Втората недела од Велигденскиот пост светата Православна Црква ја посветила на свети Григориј Палама. Овој угодник Божји бил Архиепископ Солунски. Тој бил просветлен човек, и знаменит богослов, стекнувајќи се со искуство во монашкиот живот на Света Гора Атонска. Во XIV век тој стекнал слава како голем и прониклив духовен мислител. Во неговите дела тој ја опишал природата на Таворската светлина, утврдувајќи дека таа светлина што ја покажал Христос на Своите ученици на Тавор, не била обична светлина, како што сметале некои, туку видување на несоздадена божествена енергија, односно на Божјата благодат.
Ние го прославуваме свети Григориј Палама токму во Велигденскиот пост, затоа што тој не ги направил своите длабоки умствени заклучоци на основа на литерарната ученост, туку на основа на лично искуство, што го стекнал како монах на Света Гора Атонска. Како и многумина други монаси, кои преку пост и молитва се соединувале со Бога и ги победувале во себе страстите, откривајќи го патот на Богопознанието и свети Григориј проникнувал во тајните Божји со силата на Божјото присуство. Токму ваквото допирање до Божјата благодат се одразувало кај овие монаси на еден видлив начин. Многу од тие старци – подвижници без сомневање светеле во светот јасно потврдувајќи го тоа што се случило на гората Тавор. Неслучајно во велигденскиот пост се споменува и се прославува ова исклучително духовно движење кое во богословската мисла ќе добие име Исихазам, односно Тихување. Примерот на свети Григориј Палама го подражавале и многу други подвижници од неговото време како и од вековите кои доаѓаат потоа. Токму нивниот опит ни помага подобро да го запознаеме и значењето на постот.
Постот е реална можност и средство да се победи гревот и да се очистат пороците и страстите. Затоа постот и се јавува како средство за Богопознание. Од светото Евангелие ние ги знаеме зборовите дека само чисто срце може да го види Бога (Мт. 5, 8). Затоа и ние денес треба да размислуваме за тоа: што е постот? Постот е правиот и најдобар пат по кој можеме да го совладаме гревот и да го очистиме нашето срце, а тоа значи да Го видиме Бога. По тој пат поминале многу луѓе. А кога човек ќе се сретне со Бога, кога ќе ја почувствува Неговата благодат, тој сака без сомневање тоа да го сочува преку целиот свој живот. Неслучајно во четвртиот век се појавува монаштвото како напуштање na светскиот живот. Се појавуваат монаси – луѓе кои преку подвигот на молитва, покајание и воздржување, чувствено се допирале до Бога и со сите сили се труделе да ја зачуваат таа духовна состојба која не може да се спореди со никакви човечки радости. За човекот средба со Бога значи допирање до Рајот, до Царството Божјо, чувствување на неземна радост. Точно по илјада години, во Визнатија се јавува многу силното духовно движење на исихастите. Свети Григориј Палама е еден од најзначајните учители на таа мистична традиција. Токму затоа тука и се истакнува Таворската светлина. Бидејќи во неа се јавува божествената благодат на видлив начин.
Постои време кога ние преку нашите духовни усилби работиме на самите себе. Се насочуваме кон пронаоѓање на вистинската чистота и отстранување од себеси на секакви скверни и зла. Затоа и светите луѓе бегале по пустини и се затворале во темници, правејќи со тоа сè за да ја сочуваат радоста на Божјото присуство. Не само затоа што тоа е совршено и не може со ништо да се спореди на емоционален план, туку затоа што на луѓето им дава посебна сила и откако човек ќе се допре до Божјото величие, сè останато става во втор план, па дури го смета и за ништожно.
И ние да ги исползуваме овие денови од Великиот пост и да размислиме за нашите души. Да размислиме за нашиот внатрешен живот, за молитвата и воздржувањето како и за некои помали, но реални подвизи кои ќе ги примениме на себе. Тие подвизи ќе ни дадат можност да го очистиме нашето срце, та така, не да го видиме Бога, туку неговиот свет. Тоа ќе ни помогне да живееме по Божјиот закон, кој ќе не научи да разликуваме правда од лага и добро од зло. Амин.
(Повеќе)
24.03.2019
Свети Григориј Палама
Параклис „Св. Григориј Палама“
Манастир „Св. Георгиј Победоносец" Рајчица