Романот на Јагода Михајловска-Георгиева во издание на „Три“ ги заокружува десетте најдобри романи до денес

Невена Поповска

Романот „Индиго Бомбај“ од Јагода Михајловска-Георгиева, издание на книгоиздателството „Три“ е годинешниот лауреат на наградата „Роман на годината“ на „Утрински весник“.

Одлуката ја донесе жири-комисијата во состав: Блаже Миневски, претседател, Методија Фотев, Ангелина Бановиќ-Марковска, Ким Мехмети и Ѕвездан Георгиевски, на последниот состанок откако направи неколку селекции на 35-те пристигнати романи на конкурсот за наградата “Роман на годината” на “Утрински весник”.

Членовите на комисијата со задоволство констатираа дека во најтесен круг за наградата „Роман на годината“ на „Утрински весник“ влегоа три навистина одлични романи, кои, секој за себе, и сите заедно, претставуваат потврда за евидентниот подем на македонскиот роман во последните десеттина години. „Се разбира, се вели меѓу другото во одлуката на жири-комисијата, секој од нив носи свој авторски белег, но истовремено сите заедно на одреден начин третираат една заедничка тема - темата на духовното, „фрактурата на душата“ како етичка дијагноза, свесноста за севкупното постоење и борбата за сопствен идентитет. Станува збор за романите „Помеѓу“ на Ирена Јорданова, „Жените Гаврилови“ на Кица Б. Колбе и „Индиго Бомбај“ на Јагода Михајловска - Георгиева.“

Издвојувајќи ја приказната на наградениот роман како најуспешна, комисијата констатира: „ Приказната во романот-лауреат „Индиго Бомбај“ на Јагода Михајловска -Георгиева се случува во градот кој над своето ниско индиго-небо има уште две неба од души. Под тоа, и такво небо, небо што се меша со земјата, малиот Гаруда се согласува да го продаде својот бубрег за да и’ купи сандали на мајка си, и тука, всушност, се отвора жестоката, слоевита приказна за индиската стварност, но и за смислата на постоењето прекршена низ душата на Ана, странец во земјата која го живее својот специфичен, маѓепсан реализам како обично секојдневие. Всушност, во основа, на ниво да дејствие, романот се бави со откривање на лавиринтите низ кои опстојува душата на луѓето во Бомбај. Затоа Ана, или Ананда, најчесто е како Алиса во земјата на чудата, само што таа не доживува чуда туку една необична реалност која навистина тешко може да се направи уверлива реалност, затоа што на чудесен начин преминува во бајка, а потоа пак во ужасно секојдневие во кое дури и децата ги продаваат своите органи за да направат со тоа ако може некој барем малку да биде среќен. Се разбира дека Ана, како странец, најпрво е збунета од неверојатната реалност, но во обидот да го спаси малиот Геруда, сепак ќе сфати дека тој не е единствен, зашто всушност многумина живеат како него па таа треба да ги спасува сите, а не е Бог. Соочена со тоа, Ана-Ананда може само да си признае дека во градот со три неба од души таа всушност го изгубила сопствениот идентитет, претопувајќи се во три небесни бои: индиго, или боја на свесноста за севкупното постоење, потоа жолта боја, боја на свесноста за земниот живот, и на крајот бела, боја на себепризнавањето на свесноста за спојување со Едното, со Бога. Првиот слој е слој со индиго боја, бомбајска ноќ спуштена врз земјата ; зад неа е прозрачниот слој, како пладне, а највисоко е белиот слој, небо без сонце, без облаци, без ѕвезди, без ништо. Тоа не е ни небо; тоа е само светлина, бесконечност, празнина. Оттука насловот на романот ја сугерира основна поента на овој сложен, богат со бои, мириси и таинствени предели на душата, предели на свесноста за постоењето. Затоа и за Бистарај, за љубовниот пријател на Ана, највредното пријателство што може да се има, свесноста за земниот живот, свесноста за севкупното постоење, всушност е свесност дека сите на крајот се спојуваме во Едното, во Бога, па затоа, во тоа Едно, се разбира, бубрегот на Гаруда совршено може да го прими телото на Ангело, дете кое доаѓа од Европа во Бомбај, во градот со три неба, за да го најде своето изгубено небо. Поради компликации по операцијата, малиот Гаруда умира, а неговата душа заминува негде во индиго-небото над Бомбај, зашто неа никој не може да ја продаде и никој не може да ја купи. Станува збор за роман кој поставува крупни прашања за тоа што сме, какви сме и која е смислата на нашето постоење, а истовремено тоа го постигнува низ топла приказна за едно себеоткривање во духовниот простор на една само навидум далечна филозофија за животот и за нашето севкупно постоење.“

Редакцијата на „Утрински весник“, годинава по десетти пат ќе го додели високото книжевно признание. Наградата „Роман на годината“, како што подвлече и годинешниот лауреат Јагода Михајловска-Георгиева е најпосакуваната литературна награда во земјава и таа заблагодарувајќи се големата чест која и е укажана со ова признание посака нејзиниот роман „Индиго Бомбај“ и за читателите да претставува еден пат кон светлината како што неговото пишување претставувало за неа.

„Ако се знае дека во Македонија не е проблем да се објави книга туку како таа книга да дојде до читателот и да се прочита, потенцираа членовите на жири-комисијата во својата одлука, тогаш еден од најдобрите начини романот да дојде до својот читател е тој да биде награден. Се разбира, секоја награда, освен што е некаков компетентен став на група јавно идентификувани читатели, таа истовремено и релативно важна новинска вест што ќе го промовира романот пред пошироката јавност. Оттука, секоја награда е добра реклама, а секоја значајна награда е повеќе од добра реклама. Наградата „Роман на годината“ на „Утрински весник“ е награда која очигледно ја посакува секој македонски романсиер. Станува збор за престижна награда која во изминатите десет години во колекцијата на наградени романи ги има речиси сите највредни остварувања во деценијата. Ако се стават во тој список и романите кои влегле во најтесна конкуренција, тогаш веројатно станува збор за антологија на најдобрите романи во Македонија објавени во последниве десет години. Романот „Индиго Бомбај“ на Михајловска-Георгиева и Издавачкиот центар „Три“ ја заокружуваат десетката најдобри романи до денес, но од утре почнува новиот круг на уште десет најдобри романи во деценијата што е пред нас.“