Светите Отци велат дека во Црквата можеме да го постигнеме обожението. Меѓутоа, обожението е дар Божји, а не е нешто што го стекнуваме самите. Ние треба да сакаме, да се бориме (подвизуваме) и да се подготвуваме за да бидеме достојни, способни и приемчиви да го примиме и сочуваме овој голем Божји дар, бидејќи Бог не сака ништо да прави без нашата слобода. Затоа светите Отци велат дека ние го примаме обожението, а Бог го изведува.
Разликуваме некои неопходни предиспозиции (претпоставки) на патот на човекот кон обожението.
СМИРЕНИЕТО
Според Светите Отци, прва претпоставка за обожението е смирението. Без благословеното смирение човекот не може да се смести во орбитата на обожението, да ја прими Божјата благодат и да се соедини со Бог. Само за да препознае дека обожението е целта на неговиот живот, на човекот му е потребно смирение. Како ќе можеш без смирение да разбереш дека целта на твојот живот е надвор од тебе, т.е. дека е во Бог?
Кога човекот живее егоцентрично, човекоцентрично, тогаш се поставува себеси како центар и цел на својот живот. Верува дека може да се самоусоврши, самоопредели и самообожи. Бездруго, тоа е духот на современата култура, на современата философија, на современата политика. Сите овие имаат една цел: да направиме еден свет подобар, поправеден, но автономно, свет што ќе го има за центар човекот без обраќање кон Бог, без признавање дека Бог е извор на секое добро. Таа грешка ја направи и Адам којшто поверува дека само со своите сили може да стане бог, т.е. да се восоврши. Грешката на Адам ја прават сите хуманисти низ сите векови. Не ја сметаат за неопходна заедницата со Бог за восовршување на човекот.
Сè што е православно е Богоцентрично, за центар Го има Богочовекот Христос. Сè што е неправославно: протестантизмот, папизмот, масонството, хилијазмот, атеизмот и други, го има овој заеднички именител: центар е човекот. За нас центар е Богочовекот Христос. Затоа е лесно некој да стане (биде) еретик, хилијаст, масон или што било друго, но тешко е да стане (биде) православен христијанин. За да станеш (бидеш) христијанин треба да прифатиш дека центар на светот не си ти, туку Христос. Со други зборови, почетокот на патот кон обожението е смирението, т.е. да препознаеме дека целта на нашиот живот е надвор од нас, а дека е во нашиот Отец и Создател.
Смирението, исто така е потребно и за да видиме дека сме болни, дека сме полни со слабости и страсти.
Тој што ќе го започне патот кон обожението, треба да има непрестајно смирение за да се одржува на тој пат. Доколку ја прими помислата дека може да напредува со сопстевните сили, тогаш во него навлегува гордоста. Во тој случај го губи она што го задобил и потребно е повторно да почне од почеток, да се смири, да ја види својата слабост и да не се потпира на себеси. Потребно е да се потпира на благодатта Божја за да може постојано да се наоѓа на патот кон обожението.
Затоа во животот на светителите впечаток прави нивното големо смирение. Тие иако биле блиску до Бог, живееле во Неговата светлина, биле чудотворци, мироточиви, сепак истовремено за себе мислеле дека се многу ниско, дека се далеку од Бог и дека се најлоши од сите луѓе. Таквото нивно смирение ги направило богови по благодат.
Кога човекот живее егоцентрично, човекоцентрично, тогаш се поставува себеси како центар и цел на својот живот. Верува дека може да се самоусоврши, самоопредели и самообожи. Бездруго, тоа е духот на современата култура, на современата философија, на современата политика. Сите овие имаат една цел: да направиме еден свет подобар, поправеден, но автономно, свет што ќе го има за центар човекот без обраќање кон Бог, без признавање дека Бог е извор на секое добро. Таа грешка ја направи и Адам којшто поверува дека само со своите сили може да стане бог, т.е. да се восоврши. Грешката на Адам ја прават сите хуманисти низ сите векови. Не ја сметаат за неопходна заедницата со Бог за восовршување на човекот.
Сè што е православно е Богоцентрично, за центар Го има Богочовекот Христос. Сè што е неправославно: протестантизмот, папизмот, масонството, хилијазмот, атеизмот и други, го има овој заеднички именител: центар е човекот. За нас центар е Богочовекот Христос. Затоа е лесно некој да стане (биде) еретик, хилијаст, масон или што било друго, но тешко е да стане (биде) православен христијанин. За да станеш (бидеш) христијанин треба да прифатиш дека центар на светот не си ти, туку Христос. Со други зборови, почетокот на патот кон обожението е смирението, т.е. да препознаеме дека целта на нашиот живот е надвор од нас, а дека е во нашиот Отец и Создател.
Смирението, исто така е потребно и за да видиме дека сме болни, дека сме полни со слабости и страсти.
Тој што ќе го започне патот кон обожението, треба да има непрестајно смирение за да се одржува на тој пат. Доколку ја прими помислата дека може да напредува со сопстевните сили, тогаш во него навлегува гордоста. Во тој случај го губи она што го задобил и потребно е повторно да почне од почеток, да се смири, да ја види својата слабост и да не се потпира на себеси. Потребно е да се потпира на благодатта Божја за да може постојано да се наоѓа на патот кон обожението.
Затоа во животот на светителите впечаток прави нивното големо смирение. Тие иако биле блиску до Бог, живееле во Неговата светлина, биле чудотворци, мироточиви, сепак истовремено за себе мислеле дека се многу ниско, дека се далеку од Бог и дека се најлоши од сите луѓе. Таквото нивно смирение ги направило богови по благодат.
Архимандрит Георгиј Капсанис
www.mpc.org.mk
Holy Fathers say that we may achieve the Deification in the Church. However, Deification is a gift from God and not something that we ourselves achieve. We have to love, to struggle and be prepared to be worthy, capable and acceptable to receive and keep this gift from God, because God doesn’t want to do anything out of our freedom. Therefore, the Holy Fathers say that we do receive the deification, and God is realising such deed.
We may find several necessary preferences (predispositions) on the man’s road to deification.
The Humility
According to the Holy Fathers, the first preference to deification is humility. Without the blessed humility, man cannot place himself in the orbit of deification, to receive the Divine grace and to unite with God. Man needs humility even to understand that deification is the aim of his life. How can you recognise that the main objective of your life is outside you, i.e. in God, without humility?
When some lives an egocentric life, human-centric life, then he puts himself in the centre of such life. He becomes an aim to himself. He believes that he may achieve self-perfection, self-dependence, and self-deification. No doubt, this is the spirit of the contemporary culture, contemporary philosophy, and contemporary policy as well. All these branches has one particular goal: to create a better world, more just and more fair, but in an autonomic way, a world that will put the man in the centre of everything, without any connection to God, without recognition that God is the spring of every goodness. Adam has made the same mistake, believing that he may become god with his own abilities, means to become perfect. All humanists make Adam’s mistake during all the centuries passed. They do not consider the unity with God as the fundamental cause for perfection of man.
Everything that is Orthodox is God-centric, having the Godman Jesus Christ as its centre. Everything that is not Orthodox: the Protestantism, Catholicism, Masonry, Chiliasm, Atheism and others has this common denominator: the man is in the centre. For us, the centre is the Godman Jesus Christ. It is easy therefore someone to become (be) a heretic or a chiliast, mason – whatever – but it is hard to be (become) an Orthodox Christian. To be (become) a Christian, you must first to accept that you are not the centre of the world, but it is Christ. In other words, the beginning of the path to deification is the humility, means that we recognise that the objective of our life is out of us, and that it is placed in our Father and Creator.
The humility is necessary also to show to us, that we are ill, that we are full of weaknesses and passions.
The one, who starts going on the road to deification, must have unceasing humility to be relentless on this road. If he starts thinking that he may progress by his own force and abilities, then the pride enters in him. He loses everything he gained before in such case, thus he must starts the road from the very beginning, to become humble, to become conscious of his weakness, and to stop relying to his own only. It is necessary for him, to rely on the grace of God, so that he may stay steady on the path to deification.
Therefore, in the life of Saints, the great impression comes out from their great humility. They, despite having been close to God, having lived in His lightness, having been miracle-makers, Myrrh-flowing, in the same time thought about themselves that they have been very low, that they have been far from God, and that they have been the worst among people. Such their humility made them gods by grace.
Archimandrite George Kapsanis
Преземено од:
http://www.stprohor.org.au/preferences-to-deificationkapsanis/
Светите апостоли Ераст, Кварт, Родион, Сосипатар и Терциј; Светиот маченик Орест; Свети Нон, епископ Илиополски; 
