Во пресрет на Успението на Богородица, Онаа што Отците ја нарекуваат Небо на небото. Нема поголема благодат од Нејзиното застспништво за нас пред Бога. По нејзините свети молитви Господ нека не помилува...
Сите проблеми се решаваат со нашата цврста решеност да го најдеме Бога. Всушност, ние имаме само еден проблем, а тоа е да одговориме на прашањето: што правиме овде?
Каде е тоа овде, како сме дошле тука и зошто сме овде? Ова едно исто прашање има суптилни варијации, но во суштина е едно исто. Можеме да го поставиме и многу прецизно. Најпрецизно што може.
Дали сакаме?
Ние не сме цели. Целосни. Со сето свое битие, тежнееме кон тоа да бидеме цели. Тежнееме кон исцеление. Нашата не-целосност ствара болка. Еден голем дел од напорот на човештвото е свртен кон тоа да ја проучува оваа болка. Гледајќи ја самата болка медицината честопати не успева да ја види причината за болката. Причината е тоа што сме дел, а не цело. Нашата одделеност.
Нашата љубов не треба да е јалова. Треба да љубиме со силата на духот. Да оживотворуваме љубејќи. Како е тоа можно? Можно е кога сме целосно предадени. Тогаш нема предмет на нашата љубов. Го нема ни оној што љуби. Љубовта станува „сè во сè “...
И злосторникот страда. Тој е измачуван од злото и ја загубил душата не внимавајќи во некоја битка. Да се молиме за оние што прават зло. Да можат повторно да се видат себеси. Имаме ли такво покајание? Нашето лично спасение има смисла само ако има облик на отворена прегратка за целиот свет, без оглед на нашиот, човечки суд.
На крајот на краиштата, злосторникот сум секогаш јас. Не е стилска фигура за оддишка на совеста.
Не е лошо во одреден момент да сретнеш човек кој може да ти биде пример. Да го видиш надвор од себе она за што си сонувал и си верувал дека постои само во светот на идеите. Обично тоа е човек кој ја преобразил еротската енергија на својот живот и дише слободно бидејќи ја знае љубовта и не се плаши да љуби. Се плашиме да љубиме заради стравот од болката, стравот дека ќе бидеме повредени. Сè додека има страв, нема љубов. Ако Бог е Љубов, како може било кој да нè повреди? Можеме да љубиме само ако сме исцелени. Инаку она што мислиме дека е љубов, е нашиот копнеж по целината, по исцелувањето.
Сознанијата на умот се непостојани, како непрегледното множество бои и облици на платото на калеидоскопот. Осознавајќи делчиња од Вистината, умот за кратко е осенет од светлината и заради тоа се радува. Но неговата глад за сознавање е незадоволива и бескрајна и тој никогаш не може да биде конечно задоволен.
Зошто ни е даден овој живот? Ова прашање не е само проста љубов кон мудроста, туку обид да се допре Дародавецот, Создателот на сè. Ако сме во негови раце, и ако Он е семоќен тогаш како настануваат проблемите на нашето постоење? Зошто се измачуваме со проблемот на зависноста? Нашиот живот пред сè не е наш и ние не постоиме за себе. Но да се победи себичноста претпоставува долга и макотрпна потрага по нешто што ни самите не знаеме што е додека го бараме. Предизвик да се надмине природата, нејзината неподнослива леснотија на зададеност.
Надвор од оваа природа постои Бог, кој си игра со нас како таткото кога го љуби своето дете и низ својата љубов му ја дава енергијата за неговото постоење. Внатре во природата ние сме препуштени на нашата слободна волја. Истовремено, во овој природен софтвер е вградена можноста за излегување од себе, т.е. за екстаза. Тргни ја екстазата и кој ќе се спаси?* Нашата екстатичност е можноста за нашето спасение. Љубејќи толку, што самите на себе да не сме си воопшто важни, излегуваме од себе.
Што може да ни биде инспирација? Во мигови кога сме толку исцрпени, што не можеме ништо да видиме? Потребно е умот да се сврти кон внатре. Окото на умот да се загледа во внатрешните предели на душата, тоа е одмор, кога се допира самата суштина. Овој допир е бескрајно вдахновение...
Има ли мака во вдахновеноста?
Не, има проширување на свеста заради кое сè што претходело сега се гледа од изместена гледна точка, и заради тоа поинаку. А сè што надоаѓа, со подготвеност да се дочека. Истите работи непрестајно се случуваат, она што се менува се состојбите на свеста.
Колку можат да помогнат нашите зборови во мигови на бура? Мигови кога бродот тоне? Обичните зборови можеби не колку што може молитвата. Некој тоне, а ние се молиме Господ да му даде сила да ги совлада законите на физиката на овој свет, и да ја победи бурата. Некогаш се случува оној за кој се молиме да потоне, да го голтне големата утроба на китот, и да исчезне засекогаш од нашето видно поле. И покрај нашата молитва. Тогаш нашиот ум се соочува со болката што го прозема целото наше суштество и нè преплавува како плима. Немоќни сме да живееме. Сакаме да го вратиме дарот на нашиот живот, молкум да го положиме на олтарот на сеприсутната љубов којашто тихува. Но тоа не е толку едноставно и не може да биде сместено во еден ритуал кој би зависел исклучиво од нашата волја.
Во тие мигови потребно е да бидеме целосно свесни за нашата немоќ. Оваа свест ќе делува како анестетик на нашата болка. Природата е таа којашто ги вградила своите механизми на каузалност во нашите сетила, во начинот на нашето функционирање, далеку пред почетокот на приказната за нашето постоење.
Тоа дека немаме избор е исто така избор. Колебливоста на нашето присуство, можноста на умот да се храни само од повисоките сфери на ...постоењето, доаѓа од неговата незадоволена глад и испостеност која настанала не заради свесна намера, туку како последица на телесната самодоволност, којашто се протега во времето. А умот не се протега. Во него е ставено семето на божественото, коешто ако не се храни со светлина, можно е да не ја пробие кората на јајцето и да остане засекогаш во чаурата на солипсизмот.
*
(Постои една изрека од светите Отци, којашто изворно гласи вака: тргни ги искушенијата, и кој ќе се спаси? Во преносна смисла, ова значи дека човекот не треба да отстапува пред проблемите што ги носи животот, туку напротив, да им оди во пресрет совладувајќи ги...)
Лето Господово 2010